آیت‌الله منتظری

بفروشی، من به آنها می‎گفتم اگر او را تحت فشار بگذارید دفعه دیگر برای شما لیمو نمی آورد، اتفاقا همین طور هم شد. وقتی دخالتهای بیجا بشود دیگر کسی انگیزه برای کار پیدا نمی کند، باید کاری کرد که فعالیت اقتصادی همیشه در گردش باشد، هم تولید، هم توزیع، هم صادرات، هم واردات کالا از شهرهای دیگر؛ بالاخره افراد باید دلگرمی داشته باشند، مردم باید در این زمینه آزادی داشته باشند و رقابت و عرضه و تقاضا خیلی چیزها را حل می‎کند، منتها اگر یک کسی یا افرادی خواستند زیاده روی کنند، احتکار کنند، بازار سیاه درست کنند و سودهای خلاف شرع به دست آورند باید جلوی آنها گرفته شود، نظام کوپنی و جیره بندی ممکن است برای زمان جنگ و شرایط اضطراری ضرورت داشته باشد ولی این یک حرکت قسری است، دائم و طبیعی نیست، فلاسفه می‎گویند "القسر لایدوم " حرکت با نیروی فشار از خارج همیشگی نیست، حرکت طبیعی همان اقتصاد عرضه و تقاضاست که جلوی افراد برای پیشرفت اقتصادی باز است و مردم می‎توانند با تلاش و مشارکت خود اقتصاد جامعه را شکوفا کنند.

س: با این مطلبی که حضرتعالی می‎فرمایید مشکل سرمایه داری و ایجاد سرمایه های کلان را چگونه باید حل کرد؟ همیشه منافع اشخاص اقتضا می‎کند که به فکر انباشتن ثروت بیشتر باشند و به قول معروف با پول، پول پارو کنند.

ج: من عرض کردم نظارت دولت باید در کار باشد، دولت می‎تواند از آنها مالیات بگیرد، آنها موظفند خمس و زکات بپردازند، حتی دولت می‎تواند در یک شرایطی که احتیاج دارد تا هشتاد درصد از آنها مالیات بگیرد، در دولت اسلامی باید مالیات بر در آمد و ثروت باشد نه بر اشخاص، دولت به جای اینکه از اشخاص ضعیف مالیات بگیرد از صاحبان ثروت باید مالیات بگیرد، در این رابطه هم او تلاش و فعالیت خود را کرده و هم دولت غنی شده است، ابن خلدون در کتاب مقدمه خویش بر تاریخ (مقدمه ابن خلدون) حرف بسیار خوبی در این زمینه دارد، او می‎گوید: "دولت تاجر و صنعتگر و کشاورز خوبی نیست، این کارها باید به دست مردم باشد،دولت باید بر کار آنها نظارت کند و از آنها مالیات بگیرد"، حضرت امیرالمومنین (ع) هم در عهدنامه مالک اشتر به مالک سفارش می‎کنند که در عمران و آبادانی کشور بکوشد و زمینه را برای رونق