صفحه ۵۳۶

کنار گذاشته می‎شوند و افرادی که اصلا انقلاب را قبول نداشتند و همین حالا هم قبول ندارند می‎آیند سر نخ کارها را به دست می‎گیرند و انقلابی شش آتشه و طرفدار امام می‎شوند، این چیزی بود که ما از آن می‎ترسیدیم و متاسفانه تا حد زیادی هم الان عملی شده است.

نظام عرضه و تقاضا با نظارت حکومت

س: مطلب دیگری که در آن زمان مطرح بود مخالفت حضرتعالی با تمرکز اقتصاد در دست دولت و نظام کوپنی کردن کالاها بود، بیشتر احساس می‎شد که حضرتعالی از بازار آزاد اقتصاد و نظام عرضه و تقاضا در جامعه حمایت می‎فرمایید، مبنای این برداشت چگونه بود؟

ج: اینکه من می‎گفتم یک چیز طبیعی است، در دنیا همیشه اقتصاد بر مبنای عرضه و تقاضا بوده و تقاضا که باشد فعالیت زیادتر می‎شود، افراد برای اینکه درآمد بیشتری داشته باشند فعالیت بیشتری می‎کنند، البته بایستی روی موازین شرع و قانون کنترل هم باشد تا حقوق کسی تضییع نشود، دولت هم نظارت داشته باشد؛ اما مساله اقتصاد در شرایط عادی باید بر اساس عرضه و تقاضا باشد، ما روایات زیادی در این زمینه داریم؛ من در کتاب حکومت اسلامی در باب احتکار روایاتی را آورده ام از جمله اینکه پیامبر اکرم (ص) خبردار شدند که فردی گندمها را احتکار کرده، فرمودند بروید گندمها را بیاورید به فروش برسانید، عرض کردند شما نرخ آن را مشخص بفرمایید، فرمودند نرخش را خدا معین می‎کند. معنایش این است که عرضه و تقاضا خودش قیمتها را تعدیل می‎کند، مگر در یک شرایطی بند و بستی در کار باشد و ضرورت داشته باشد که موقتا دولت دخالت کند، بالاخره بایستی آن کسی که جنس را تولید یا تهیه می‎کند ضرر نکند، اگر ضرر کند انگیزه ندارد که باز برود جنس بیاورد.

من یادم هست در طبس که تبعید بودم مریضی زیاد شده بود و در شهر لیموشیرین نبود، یک نفر رفته بود از جای دیگر لیموشیرین آورده بود و کیلویی پنج تومان می‎فروخت، مسئولین محل به او فشار آورده بودند که باید کیلویی سی و پنج ریال

ناوبری کتاب