آیت‌الله منتظری

طرح برخی از مسائل انتقادی و نصیحت آمیز در سخنرانیها

س: سئوال دیگری که مطرح است اینکه حضرتعالی در زمان قائم مقامی نوعا سخنرانیهایی داشتید که جنبه انتقادی و نصیحت آمیز نسبت به مسائل و مسئولین کشور داشت، در آن زمان چه احساسی داشتید؟ بعضی افراد این گونه صحبتها را موجب تضعیف نظام می‎دانستند. نظر حضرتعالی چگونه بود؟

ج: واقع مساله این است که در آن زمان افراد زیادی با من ملاقات داشتند، بسیاری از مسئولین کشور که جرات نمی کردند برخی مسائل را پیش امام مطرح کنند با من مطرح می‎کردند، واقعیات قضایا به من گزارش می‎شد، از سپاه و ارتش و از وزارتخانه ها می‎آمدند اشکالات را می‎گفتند، خود مردم می‎آمدند مشکلاتشان را می‎گفتند، علاوه بر اینها ما نامه های زیادی داشتیم که من به آقای حاج آقا مرتضی منتظری -داماد من که در آن زمان مسئول بخش نامه ها در دفتر بود و هنوز هم هست - گفته بودم هرچه نامه هست بدهید به من بخوانم، حتی نامه فحش هم اگر هست بدهید من بخوانم، برای اینکه خیلی از فحشها هم بیانگر بعضی دردها در جامعه است، شاید روزی دو ساعت و بعضی اوقات بیشتر وقتم را صرف خواندن نامه ها می‎کردم. یک وقت به مرحوم امام گفتم: "آقا من این نامه های مردم را می‎خوانم "، ایشان گفتند: "ما هم اطلاع داریم "،گفتم:"یعنی شما نامه ها را می‎خوانید؟" امام گفتند:"خیر، گزارش می‎دهند به ما و می‎گویند که مثلا امروز دویست نامه داشتید، پنجاه مورد آن استفتاء بوده، بیست مورد آن فحش بوده، سی مورد آن کمک می‎خواسته و..."؛ به این شکل به امام گزارش می‎دادند اما من متن نامه ها را می‎خواندم و به مشکلات واقف می‎شدم، خود مسئولین رده بالا می‎آمدند گزارشهایی می‎دادند، آن وقت من حساب این را می‎کردم که انقلاب ما بر دوش مردم است و پشتیبان آن مردم هستند، اگر مردم زده شوند و از روحانیت ناامید شوند همه چیز این انقلاب از بین می‎رود، من این صحبت کردنها را به مصلحت نظام می‎دانستم،من همین حالا هم عقیده ام این است که گفتن اشکالها و انتقاد از کارهای خلاف، تضعیف نظام نیست؛ در اروپا که نظامهایشان معمولا نظامهای محکمی است به این خاطر است که روزنامه ها انتقاد می‎کنند، از شخص اول انتقاد می‎کنند، از دولت انتقاد می‎کنند، تمام مطالب را