آیت‌الله منتظری

و دیگران دارا نیستند! باید از خودشان پرسید.

البته من این نکته را همین جا اضافه کنم که وقتی من یک نسخه از قانون اساسی را پس از پایان یافتن مجلس خبرگان پیش آقای شریعتمداری بردم ایشان راجع به اصل حکومت اسلامی و ولایت فقیه حرفی نداشتند، اما از صحبتهایشان چنین استفاده می‎شد که در چگونگی اجرای آن اشکالهایی دارند.

س: این ولایت فقیهی که حضرتعالی عنایت داشتید که در قانون اساسی گنجانده شود مبنای اعتقادی و جایگاه اجرایی آن چگونه است، آیا ولی فقیه از طرف خداوند منصوب است و مردم موظف به اطاعت از وی هستند یا اینکه این مردمند که در چهارچوب شرایطی او را به ولایت می‎گمارند؟ آیا ولی فقیه مادام العمر باید باشد یا اینکه مردم می‎توانند برای زمان معینی مثلا چهار سال یا پنج سال به او ولایت دهند ؟ آیا ولایت او در چهارچوب قانون اساسی یا فراتر از قانون اساسی است ؟ تبیین حضرتعالی از این مسائل چگونه است ؟

ج: من این مسائل را به طور مفصل در چهار جلد کتاب "دراسات فی ولایه الفقیه " که تاکنون قسمتهایی از آن تحت عنوان "مبانی فقهی حکومت اسلامی " توسط حجج اسلام آقایان حاج شیخ محمود صلواتی و حاج شیخ ابوالفضل شکوری به فارسی ترجمه شده است به تفصیل مورد بحث قرار داده ام، همان گونه که من پیش از این نیز گفتم ما از همان زمان که با مرحوم آقای مطهری مباحثه می‎کردیم به این نظر رسیده بودیم که در زمان حضور امام معصوم برای تشکیل حکومت، امام معصوم احق است و مردم موظفند که از او اطاعت و تبعیت کنند، اما در زمان غیبت که افراد معصوم نیستند این وظیفه مردم است که در چهارچوب شرایطی که خداوند مشخص فرموده فرد صالحی را از میان واجدین شرایط برای این مسئولیت انتخاب نمایند، و شرایطامام منتخب بر حسب آنچه از کتاب و سنت استفاده می‎شود هشت شرطاست؛ غیر از دوازده امام معصوم هیچ کس از طرف خداوند منصوب نیست. ولی فقیه هم ولایت مطلقه به این معنا که هر کار دلش خواست انجام دهد ندارد، بلکه باید طبق موازین اسلامی و تعهدی که داده عمل نماید، و در حقیقت حکم مخصوص خداست "ان الحکم الالله "، و او مجری احکام خدا می‎باشد؛ خداوند به پیامبر اکرم (ص) نیز