آیت‌الله منتظری

تلاش برای تعطیلی درسهای حوزه

س: پس از تبعید آیت الله خمینی به ترکیه علاوه بر برگزاری این جلسه سخنرانی که فرمودید آیا اقدام دیگری برای بازگرداندن ایشان صورت نگرفت ؟ اگر مطلبی در این زمینه در خاطر دارید بفرمایید.

ج: به عنوان اعتراض به تبعید ایشان تصمیم گرفتیم چند روز حوزه را تعطیل کنیم، در همین رابطه جلسه گرفتیم که جلسه اول آن منزل من بود، جلسه بعد منزل آقای مشکینی بود. در این جلسات بعضی با تعطیل درسها مخالف بودند و بعضی موافق، ما می‎خواستیم حوزه را تعطیل کنیم و منعکس کنیم که این تعطیلی به عنوان اعتراض به تبعید امام است. در این جلسات اکثر مدرسین حوزه بودند، شب دوم که منزل آقای مشکینی بودیم بنابر این شد که برویم منزل مراجع و از آنها بخواهیم درسهای خود را تعطیل کنند. آن شب بنا شد من و آقای فاضل لنکرانی و آقای محمدی گیلانی و حاج آقا مهدی حائری تهرانی برویم منزل آقای شریعتمداری، ما چهارنفر رفتیم منزل آقای شریعتمداری. هفت هشت نفر از علمای تبریز هم دور آقای شریعتمداری بودند، من هم به عنوان سخنگو تعیین شده بودم؛ پس از سلام و احوالپرسی به آقای شریعتمداری گفتم: "آقای خمینی در تبعید است بالاخره بایستی یک اقدامی کرد، حالا کاری از ما برنمی آید ما به نظر مان آمده که چند روز حوزه را به عنوان اعتراض تعطیل کنیم ". در آن ایام علیه دارالتبلیغ آقای شریعتمداری اعلامیه هایی پخش شده بود و در ذهن ایشان این بود که محمد ما در این اعلامیه ها دست دارد، بالاخره با اینکه ایشان مرد حلیمی بود آن شب یکدفعه عصبانی شد و گفت: "بله آنجا نشسته اید برای خودتان تصمیم می‎گیرید، می‎خواهید بیایید عقایدتان را به ما تحمیل کنید، آن زمان گذشت که آقایان مدرسین می‎آمدند عقایدشان را به ما تحمیل می‎کردند -مثل اینکه می‎خواستند بگویند ما آن وقت مجبور بودیم نظرات شما را اجرا کنیم، حالا دیگر اجباری نداریم - من اصلا این جور چیزها را حرام می‎دانم، این کارها که نظم را به هم بزند من حرام می‎دانم ". گفتم: "ماکه نیامده ایم ا ز شما استفتاء کنیم که حرام می‎دانید یا حلال این درسهایی که شما خوانده اید ما هم خوانده ایم، ما که از پشت کوه نیامده ایم، این چه برخوردی است که می‎کنید؟." حاج آقا مهدی حائری هم