آیت‌الله منتظری

( صاحب کفایه الاصول)متوفای سال 1329 ه. ق. دیدم مرحوم آخوند تندتند اصول مسائل را مطرح می‎کند و می‎گذرد -می گویند خیلی هم خوش بیان بوده است - بالاخره در درس ایشان شرکت کرده بودند. من یک بار بعد از یکی از زندانها از منزل آقای فلسفی به منزل آیت الله آقای حاج سید احمد خوانساری رفتم، ایشان گفتند من درس مرحوم آخوند خراسانی را درک کرده ام ایشان در دوره آخر از اول اصول تا "جمع بین حکم ظاهری و واقعی " یعنی همه جلد اول کفایه و جلد دوم تا مبحث "جمع بین حکم ظاهری و واقعی " را در سه سال تدریس کرده اند، اگر بقیه آن را هم می‎گفته اند حداکثر شش سال می‎شده است، اما آن گونه که مرحوم حاج میرزا حبیب الله رشتی مشی می‎کرده یک دوره اصول بیست سال هم تمام نمی شده. به نظر من اگر یک لجنه با صلاحیتی مباحث اصول را متناسب با روشهای آموزشی تهذیب و تدوین کنند کار خوبی است.

س: حضرتعالی خودتان علاوه بر طرح مباحث اصولی در کتابهای فقهیتان که به تناسب مطرح شده آیا به طور مستقل درس اصول هم تدریس فرموده اید؟

ج: بله من بعضی از مباحث اصول را هم گفته ام، از خارج جلد دوم کفایه شروع کردم، " مبحث قطع و ظن " و قسمتهایی از " برائت " را گفتم، اینها قبل از انقلاب بود ولی به خاطر گرفتاریها وقت نکردم آنها را بنویسم.

عنایت آیت الله بروجردی به رجال احادیث و طبقات رجال

س: راجع به عنایت آیت الله بروجردی به طبقات رجال احادیث هم توضیحاتی بفرمایید.

ج: مساله رجال احادیث در درسهای مرحوم آقای حجت، آقای خوانساری و آقای صدر خیلی معمول نبود، در قم معروف بود که آقای مرعشی نجفی در رجال مطالعاتی دارند ولی در درس ایشان هم یک عده خاصی شرکت می‎کردند، اما آقای بروجردی در