صفحه ۸۵

شده اند، دسته ای بت می‎پرستند، دسته ای آتش پرستند، دسته ای دیگر خورشید و ماه و ستارگان را می‎پرستند، خلاصه هر ملت و قومی برای خود مرام و آیینی دارند.

اما اگر مرجع ضمیر در "رأی" به پیامبر(ص) برگردد، معنای عبارت این می‎شود که پیغمبراکرم (ص) وقتی به رسالت مبعوث شد، مشاهده کرد که انسانها همه در دین فرقه فرقه شده اند و همه در ضلالت و گمراهی گرفتار گشته اند.

(عکفا علی نیرانها)
([فرقه ای ] ملازم شده بودند بر آتش هایشان.)

"عکف" جمع "عاکف" است، مانند "طلب" که جمع "طالب" می‎باشد، و به معنای ملازم بودن است. "نیران" جمع "نار" به معنای آتش است.

در این عبارت حضرت به یکی از فرقه های مذهبی رایج در عصر پیامبر(ص) اشاره کرده و می‎فرماید: دسته ای دور آتش جمع شده و حلقه زده بودند؛ یعنی: در آتشکده هایی که داشتند آتش را می‎پرستیدند، که اشاره است به آیین ایرانی ها در آن زمان که آتش پرستی بود.

(عابدة لا وثانها)
([دسته ای ] عبادت کننده بت هایشان بودند.)

"أوثان" جمع "وثن" به معنای بت است. در آن زمانی که خداوند پیامبر(ص) را به رسالت مبعوث کرد مردم و فرقه های گوناگون همه در گمراهی و ضلالت به سر می‎بردند، و برخی از آن فرقه ها به جای این که

ناوبری کتاب