آیت‌الله منتظری

در اینجا حضرت می‎فرماید: "ابتدع الاشیاء": خداوند اشیاء را آفرید "لا من شئ کان قبلها": نه از یک چیزی و ماده ای که قبل از آن وجود داشته باشد؛ بلکه خداوند اشیاء و موجودات را ابتدائا خلق فرموده است.

(و خداوند اشیاء را ایجاد کرده بدون این که از نمونه هایی تقلید کرده باشد.)

این طور نبوده که همانند مهندسان و مخترعان، یک نمونه و مثالی از قبل داشته باشد و از روی آن اشیاء را خلق و ایجاد کند.

(خداوند موجودات را به قدرت خود به وجود آورده و به خواست و مشیت خود آنها را خلق کرده است.)

یعنی: اگر چه اسباب و علل ظاهری در تکوین موجودات دخالت دارند، ولی بالاخره همه اینها با قدرت و مشیت الهی بوده و علة العلل همه چیزها قدرت و اراده خداوند است.

(بدون این که خدا به تکوین موجودات احتیاجی داشته باشد، و در صورت بندی آنها سودی حاصلش شود.)

این که خداوند موجودات را صورت بندی و خلق می‎کند، برای او که فایده ای ندارد، بلکه فیاضیتش اقتضا کرده است که موجودات گوناگون را در شکل های مختلف صورت بندی و خلق کند.