آیت‌الله منتظری

اصل خطبه را که با متن کتاب "احتجاج" تفاوتهایی دارد آورده است.

نویسنده کتاب "بلاغات النساء" می‎گوید: "به زید بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب مقصود از "زید بن علی بن الحسین" که احمد بن ابی طاهر، با او دیدار و گفتگو داشته، زید شهید فرزند امام چهارم نمی تواند باشد؛ چرا که زید شهید در سال 121 یا 122 هجری به شهادت رسیده و حال آن که احمد بن ابی طاهر مؤلف "بلاغات النساء" در سال 204 هجری به دنیا آمده است. بنابراین قطعا در ضبط سند از سوی نویسندگان حدیث سهوی دست داده است و شکل صحیح آن "زید بن علی بن الحسین بن زید بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب (ع)" است که فرزند نوه زید شهید بوده و در زمان امام هادی (ع) می‎زیسته و از اصحاب آن حضرت بوده است و روایتی از او در "کافی، ج 1، ص 502» نقل شده است. گفتم: گمان برخی این است که این خطبه با چنین بلاغتی از آن فاطمه نیست، بلکه ساخته و پرداخته ابوالعیناءمحمد بن قاسم بن خلاد بصری معروف به ابوالعیناء، از شاعران و ادیبان مشهور عرب است که در سال 283 هجری از دنیا رفته و یکی از راویان خطبه حضرت زهرا(س) است. است. وی در پاسخ گفت: من بزرگان و مشایخ آل ابوطالب را دیدم که این خطبه را از پدران خود روایت می‎کردند و به فرزندان خود تعلیم می‎دادند؛ و این خطبه را پدرم برای من روایت کرده است و او از جدم تا برسد به فاطمه (س) ؛ و بزرگان شیعه پیش از آن که جد ابوالعیناء متولد شود، این خطبه را روایت کرده و به یکدیگر درس می‎دادند."

آنگاه به ذکر خطبه پرداخته و آن را به دو صورت و با دو سند نقل کرده است.بلاغات النساء، چاپ نجف و قم، ص 12؛ و چاپ بیروت، ص 23.