صفحه ۳۶۷

این جمله با معنای دوم مناسب تر است؛ یعنی: پس از اهل بیت پیامبر(ص) چه ستونی است که قابل اعتماد و اتکا باشد؟

(و بأیة عروة تمسکوا؟!)
(و به چه دستگیره ای چنگ زده اند؟)

یعنی: باید جامعه یک تکیه گاه صحیح داشته باشد، در این حکومت که اینها درست کردند ظلم و تعدی فراوان خواهد شد؛ حالا ابوبکر و عمر در ظاهر یک مقداری ملاحظه می‎کردند، اما وقتی حکومت از مسیر واقعی خود منحرف شد، معاویه ها و یزیدها حاکم خواهند شد.

(و علی أیة ذریة أقدموا و احتنکوا؟!)
(و بر کدامین خاندان پیشی گرفته و برتری جسته اند؟!)

"احتنک" به معنای استیلا و چیره شدن است؛ و در قرآن هم از قول شیطان آمده: (لا حتنکن ذریته الا قلیلا) سوره اسراء (17)، آیه 62. یعنی: "مسلط و چیره می‎شوم بر فرزندان آدم مگر عدد کمی از آنان را."

حالا حضرت می‎فرماید: "و علی أیة ذریة أقدموا و احتنکوا؟" اینها بر چه ذریه و خاندانی پیشقدم شده و قصد برتری و چیره شدن بر آنها را دارند؟ یعنی: آیا مردم متوجه هستند که توطئه سقیفه برای مسلط شدن بر اهل بیت پیامبر(ص) است، و آیا شناخت و اطلاعی از اهل بیت و خاندان پیامبر(ص) و اهداف و مقامات و کمالات آنان دارند؟

ناوبری کتاب