صفحه ۳۲۶

ثانیا: یکی از علت هایی که حضرت این خطبه را ایراد فرمودند این بود که با مسلمانان اتمام حجت کرده باشند، و لذا در قسمت هایی از خطبه فرمودند که من می‎دانم شما اهل دنیا شده اید و حالت عهدشکنی سراپای شما را فراگرفته، ولی این خطبه بیان سوز و دردی است که در دل و جانم جای گرفته است: "و لکنها فیضة النفس"؛ و من می‎خواستم با این بیانات با شما اتمام حجت کرده باشم: "و تقدمة الحجة"؛ پس یکی از اهداف حضرت اتمام حجت با مسلمانان بوده است.

و ثالثا: نکته مهم در این است که حضرت زهرا(س) با خطابه خود در مسجد، مظلومیت اهل بیت و ظلم و ستم غاصبان حکومت را به اثبات رساندند. اگر آن حضرت هیچ نمی گفتند و ساکت می‎نشستند، مردم هم نمی فهمیدند که چه شده و چه ستم هایی بر عترت پیامبر(ص) وارد آمده است. این خطبه حضرت سند بزرگی بر مظلومیت اهل بیت (ع) است که در طول تاریخ گواه و شاهد بر ظلم ها و ستم های حکام غاصب آن زمان بوده است، و نیز نسل های آینده متوجه شدند که اکثریت مهاجر و انصار چقدر آدمهای بی تفاوتی بودند که دیدند چه حق کشی هایی صورت می‎گیرد ولی همه ساکت و تماشاگر بودند و هیچ گونه دفاعی از حریم اهل بیت رسول خدا(ص) نکردند.

سکوت مهاجر و انصار از زبان یک شاعر عرب

در اینجا مناسب است اشاره ای داشته باشیم به چند بیت از اشعار یک شاعر عرب که به مسلمانان - مهاجر و انصار - خطاب کرده و می‎گوید:

ناوبری کتاب