در اینجا حضرت به شکل فشرده اوضاع اجتماعی مردم پیش از بعثت پیامبر(ص) را به آنان گوشزد میکند تا بفهماند از کجا به کجا رسیده اند و توسط چه کسی این تحول عمیق در جامعه آنان به وجود آمده است و با خود فکر کنند که اکنون با اهل بیت او و ارزشهای به جا مانده از او چه میکنند، و درک کنند که امروز بازیچه چه سیاستی شده اند.
2 - ضعف سیاسی و اجتماعی:
حضرت میخواهند بفرمایند: شما مردم ضعیف و بیچاره ای بودید که از هر طرف هر کسی هر حاجتی که داشت به وسیله شما احتیاجش را برآورده میکرد؛ مثل مردم جهان سوم که مردم بی سواد و بیچاره ای هستند و استعمارگران هر چه میخواهند به سراغ اینها میآیند. آمریکا و انگلیس برای نفت هجوم میآورند، آن یکی گاز میخواهد، دیگری طلا میخواهد، آن یکی بازار مصرف برای فروش کالاها و اسلحه های خود میخواهد؛ هر که هر چه میخواهد به سراغ این بیچاره ها میرود. بالاخره مردم ضعیف همیشه مورد هجوم قدرتمندان بوده اند و قدرتمندان از آنها سوءاستفاده میکرده اند.
حالا حضرت خطاب به این مردم میفرمایند: شما یک چنین مردم ضعیفی بودید که هر کس هر چه میخواست شما را مورد هجوم قرار میداد.
"مذق" و "مذقة" به شیری میگویند که با آب مخلوط شده باشد. "مذقة الشارب" یعنی: شربت و نوشیدنی آدمهای تشنه؛ به این معنا که