صفحه ۶۹۶

1 - واژه "سب" دارای ویژگی خاص، و اخص از اهانت می‎باشد. سب به معنای ناسزاگویی و فحش دادن صریح است و هر گفتار و یا حتی هر اهانتی را شامل نمی شود. ممکن است کلامی و یا رفتاری اهانت آمیز تلقی شود ولی سب و ناسزا به شمار نیاید؛ گرچه هر سب و ناسزایی اهانت نیز محسوب می‎شود.

2 - حکم سب به ناسزا و سب پیامبراکرم (ص)، حضرت فاطمه (س)، امامان معصوم (ع) و پیامبران الهی اختصاص دارد.

3 - اجرای حکم سب منوط به آن است که:

اولا: سب در حال اختیار صورت گرفته باشد، نه از روی اکراه.

ثانیا: در حالت عادی انجام شود، نه در حال عصبانیت شدید یا فشار روحی و یا جنون آنی؛ و در صورت شک باید از اجرای حد خودداری نمود: "الحدود تدراء بالشبهات".حر عاملی، وسائل الشیعة، باب 24 از ابواب مقدمات حدود، حدیث 4.

ثالثا: اثبات آن از راه بینه شرعی یا اقرار در دادگاه صالح و در محیط آزاد باشد، نه در محیط زندان یا ترس و یا بازجویی.

رابعا: اجرای حکم توسط دادگاه صالح، عواقب منفی مهمی درپی نداشته باشد.

4 - مقصود از اهانت، هر رفتار یا گفتاری است که جنبه تحقیر و تمسخر و تجاوز به حریم انسان داشته باشد؛ و اگر امکان وجود یا عدم اهانت در آن باشد، مصداق اهانت بودنش متوقف بر قصد است. و قصد اهانت باید برای قاضی واجد شرایط احراز شود؛ و برای احراز آن راهی جز اقرار شخص در محیط آزاد وجود ندارد. همچنین در تشخیص مصداق اهانت، قاضی موظف است مذهب و فرهنگ و عرف منطقه اجتماعی متهم را در نظر بگیرد؛ زیرا بسا برخی تعبیرات در عرف عام اهانت باشد ولی در عرف خاص اهانت به شمار نیاید. و در صورت شک باید از اجرای مجازات خودداری نمود.

ناوبری کتاب