آیت‌الله منتظری

د - معاهدات بین المللی

انعقاد عهدنامه ها و قراردادها میان مسلمانان و سایر دولت ها برای کسب منافع مشترک جایز بلکه در شرایطی لازم است؛ همان گونه که رسول خدا(ص) با مشرکان و سایرین رفتار کرد. از اهداف حکومت، ایجاد امنیت و امکان تجارت بین المللی و حفظ منافع ملت ها در معاهدات و تعامل بین ملت ها بوده و اسلام نیز آن را به رسمیت شناخته است.

دولت ها موظف اند منافع ملت خود را در ضمن رعایت منافع مشترک خود تأمین کنند و از پذیرش قراردادهایی که به ضرر ملتشان است و یک جانبه منافع بیگانگان را تأمین می‎کند یا نسبت تأمین منافع در آن غیرمنطقی است پرهیز کنند. البته ممکن است واقعیت ها به گونه ای باشد که چاره ای جز اکتفا به حداقل منافع ملی نباشد؛ ولی باید توجه داشت که موارد استثنایی در حد رفع ضرورت باشد، و جهت اصلی باید تأمین عادلانه منافع طرفین یا اطراف قرارداد باشد.

حفظ حیثیت اجتماعی و عزت مسلمین در قراردادهای سیاسی اجتماعی وظیفه زمامداران است، و قراردادها نباید به گونه ای باشد که خدشه ای به عزت مسلمانان وارد شود. قرآن کریم می‎فرماید: (و لله العزة و لرسوله و للمؤمنین )سوره منافقون (63)، آیه 8. "عزت از آن خدا و رسول او و مؤمنان است." هیچ مؤمنی حق خوار کردن خود را ندارد. امام صادق (ع) فرموده است: "ان الله تبارک و تعالی فوض الی المؤمن کل شئ الا اذلال نفسه"کلینی، کافی، ج 5، ص 63، حدیث 3. "خداوند متعال هر چیزی را به خود مؤمن واگذار کرده است جز خوار کردن خودش را." بنابراین باید در معاهدات بین المللی به گونه ای رفتار کرد که نه تنها منجر به ذلت و خواری مسلمانان نگردد، بلکه عزت بیشتر ایشان را تأمین کند.

نکته دیگر - چنان که پیشتر نیز بیان گردید - رعایت حقوق همه انسان ها، صرف نظر