آیت‌الله منتظری

مثبت در روند حرکت اجتماع می‎گذارد، و کمترین اشتباه تأثیر منفی اش را آشکار می‎سازد. باید از امکانات موجود برای سنجش عملکردها و تصمیمات اقتصادی زمامداران بهره گرفت و از خسارت های هنگفت ناشی از استمرار تصمیمات غلط پیشگیری کرد.

در روایتی صحیح در کتاب های کافی و تهذیب از امام صادق (ع) و در کتاب من لایحضره الفقیه از امام باقر(ع) نقل شده است که: "ما اوسع العدل، ان الناس یستغنون اذا عدل فیهم و تنزل السماء رزقها و تخرج الارض برکتها باذن الله تعالی"صدوق، من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 29، حدیث 104؛ کلینی، کافی، ج 3، ص 568، حدیث 6؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ج 4، ص 136، حدیث 380. "چقدر گسترده است عدالت ! همانا اگر در میان مردم به عدالت رفتار شود مردم بی نیاز می‎شوند و آسمان روزی را نازل می‎کند و زمین برکاتش را با اذن خدای تعالی خارج می‎گرداند."

یادآوری این نکته لازم است که در جوامع اسلامی دوره هایی از تبعیض و ستم سپری شده است که منشاء تفاوتهای فاحش طبقاتی و فاصله هولناک بین فقرا و اغنیا گردیده است. زمامداران عادل نمی توانند بدون توجه به گذشته، مدعی اجرای عدالت گردند.

اجرای عدالت در زمانی که همه گونه تبعیض در یک جامعه نهادینه شده و فاصله های عمیق طبقاتی پدید آمده، باید با ریشه یابی و جبران گذشته همراه باشد؛ و گاهی باید امکانات عمومی را به مناطقی گسیل داشت که مردم در فقر و محرومیت شدید به سر برده اند.

البته باید دقت کافی را به عمل آورد و مصلحت عمومی را در نظر گرفت تا به ناحق تحت عنوان برگرداندن حق، اقدامی نادرست صورت نگیرد؛ و در صورت طولانی بودن مدت تبعیض و عدم امکان دستیابی به صاحبان اصلی اموال، باید به رفع محرومیت از طریق توجه بیشتر در اختصاص منابع عمومی به محرومین اقدام کرد.