صفحه ۶۴۷

اقتصادی، سیاسی، نظامی، امنیتی و قضایی در این بخش قرار می‎گیرند؛ ولی بعد اجتماعی این احکام و نقش آن در قوام و ثبات سیاسی مورد نظر است، نه پرداختن به ریز وظایف و حقوق افراد جامعه. اکنون با تفکیک کل مسائل به موارد عمده احکام سیاسی و وظایف عمومی مسلمانان می‎پردازیم.

1 - امور فرهنگی

مقصود از امور فرهنگی کارهایی است که رویکرد صرفا فرهنگی آن بیشتر مورد نظر شارع بوده است، که در اینجا به موارد مهم آن می‎پردازیم:

الف - تعلیم و تربیت عمومی

برنامه ریزی برای تعلیم و تربیت افراد جامعه و رشد علمی و فرهنگی آنان از جمله وظایف دولت ها و زمامداران است. حکومت دینی مسؤولیت گسترش علم و دانش و رشد و ارشاد مسلمین را دارد و باید حداکثر تدبیر و توان خود را در این راه به کار گیرد. "طلب العلم فریضة علی کل مسلم"کلینی، کافی، ج 1، ص 30، حدیث 1) . "در جستجوی دانش بودن بر هر مسلمانی لازم است." این دستور تمامی زنان و مردان مسلمان را موظف به آموختن می‎کند. وظیفه انبیای الهی و به دنبال ایشان وظیفه آنانی که در جایگاه انبیا قرار می‎گیرند تعلیم و تربیت عموم مردم است؛ (و یعلمهم الکتاب و الحکمة ).سوره جمعه (62)، آیه 2.

تأکید دین بر لزوم یادگیری دانش حتی در دورترین مکانها مثل چین در زمان رسول خدا(ص): "اطلبوا العلم و لو بالصین"حر عاملی، وسائل الشیعة، باب 4 از ابواب صفات القاضی، ج 27، ص 27، حدیث 20؛ مجلسی، بحارالانوار، ج 1، ص 177، حدیث 55: "دانش را بجویید، هرچند در چین باشد." و یا آموختن حکمت از نا اهل ترین انسانها: "خذ الحکمة و لو من اهل النفاق"سید رضی، نهج البلاغه، حکمت 80، ص 481: "حکمت را بیاموزید، هرچند از منافقان." به این علت است که علم و دانش نوری

ناوبری کتاب