آیت‌الله منتظری

رعایت قوانین اجتماعی

هر مسلمانی در هر جامعه ای که زندگی می‎کند لازم است قوانین و مقررات اجتماعی آن جامعه را رعایت کند، و اگر آن قوانین به گونه ای باشد که برخلاف احکام اسلام باشد، در حد توان باید از آن محیط دوری گزیند؛ و اگر حضورش در آن جوامع لازم است، باید بدون اظهار مخالفت با قوانین اجتماعی، از تخلف از احکام اسلام پرهیز کند.

در جوامع اسلامی که بر اساس احکام دین اداره می‎شوند و قوانین اجتماعی برگرفته از کتاب و سنت و فتاوای مجتهدان و کارشناسی کارشناسان و رعایت مصالح اجتماعی است، پیروی از قوانین لازم است و تخلف از آن جایز نیست.

اصولا قوانین اجتماعی در حکم قراردادها و معاهدات دوجانبه بین ملت ها و دولت هاست، و اگر اشکال شرعی در اصل قرارداد نباشد، پس از پذیرش آن از سوی دو طرف لازم الاجراست. این قوانین خواه مثل قوانین اساسی کشورها باشد، یا از قبیل قراردادهایی باشد که توسط دولت ها منعقد می‎گردد، و یا قوانین عادی باشد که از سوی مجالس قانون گذاری وضع می‎شود.

برای اقامت در ممالک غیر اسلامی باید قبل از اقامت و یا تابعیت و یا مسافرت، از قوانین آنها اطلاع حاصل کرد و اگر به گونه ای است که قوانین آنها به صراحت مخالف قوانین اسلام است و شامل مسلمانان نیز می‎گردد، چنانچه ضرورتی برای حضور در آنجا نیست، باید از حضور در آن خودداری شود؛ و اگر صراحتا مخالفتی با قوانین اسلام ندارد و یا تنها در بعضی از مواد قانونی مخالف باشد، که ممکن است به صورت اتفاقی شامل حال مسلمانان گردد، حضور مسلمانان در آن جوامع اشکالی ندارد.

و در هر صورت مراعات قوانین اجتماعی در هر جامعه ای لازم است و تخلف از آن جایز نیست.