صفحه ۶۴۱

مرحله دوم اظهار بیانی رضایت یا عدم رضایت در برابر معروف و منکر است؛ یعنی با گفتار و نوشتار از رفتارهای پسندیده استقبال گردد و انجام دهنده کار نیک در حدی که به تملق نینجامد تشویق گردد، و در برابر رفتارهای ناپسند اجتماعی واکنش منفی نشان داده شود. این مرحله ممکن است از همگان برنیاید زیرا برخی افراد زبان گویا یا قلم رسایی ندارند؛ ولی در هر صورت همه افراد به قدر توان خود در این زمینه مسؤولیت دارند.

در این مرحله می‎توان از گروههای سیاسی و اجتماعی مانند احزاب و جمعیت های صنفی و فرهنگی و رسانه های عمومی همچون نشریات و مطبوعات و رسانه های صوتی و تصویری نیز بهره گرفت. یعنی وظایف اسلامی مسلمانان اقتضا می‎کند به بهترین وجه به مسؤولیت های دینی و اجتماعی خود عمل نمایند، و اگر از راه تشکیل احزاب و جمعیت ها و اجتماعات قانونی و یا مطبوعات به صورتی بهتر و مؤثرتر به انجام وظایف موفق می‎شوند، لازم است برای ایفای مسؤولیت به این گونه کارها اقدام کنند.

بزرگترین ثمره گسترش این مسؤولیت اجتماعی حضور و مشارکت مستمر همه مسلمانان در سرنوشت اجتماعی خویش است که مانع از سوءاستفاده قدرتمندان و قانون شکنی متجاوزان به حدود قانونی می‎شود.

به همین جهت در بیان امام رضا(ع) آمده است: "لتأمرن بالمعروف و لتنهن عن المنکر او لیستعملن علیکم شرارکم فیدعو خیارکم فلایستجاب لهم"حر عاملی، وسائل الشیعة، باب 1) از ابواب امر و نهی، ج 16، ص 118، حدیث 4. "امر به معروف کنید و از منکر نهی کنید، وگرنه افراد شرور بر شما مسلط خواهند شد؛ پس خوبان شما از خدا درخواست کمک می‎کنند ولی خواست آنان برآورده نمی شود."

امر به معروف و نهی از منکر به معنای رسمیت بخشیدن به ناظران منتقد است؛ و علی رغم توصیه های مؤکد شرع و عقل معمولا افراد مختلف از این مسؤولیت

ناوبری کتاب