امر به معروف و نهی از منکر
یکی از مهمترین دستورات سیاسی اجتماعی اسلام مسأله امر به معروف و نهی از منکر است که به گفته امیرمؤمنان (ع): "در حکم اقیانوسی است که سایر احکام دین در برابر آن همچون چند قطره آب بیش نیستند."سید رضی، نهج البلاغه، حکمت 374، ص 542. مفاد این حکم عظیم الهی پذیرش مسؤولیت اجتماعی از سوی همه مسلمانان است و تک تک افراد در برابر رفتار دیگران مسؤول شناخته شده اند.
در حقیقت نقش تربیتی جامعه و مسؤولیت آن به گونه ای است که همه افراد موظف به ایفای نقش اجتماعی خود میشوند تا رفتارهای صحیح و پسندیده تبدیل به روندی عمومی گردد و رفتارهای ناپسند با واکنش منفی افراد جامعه روبرو شود و زمینه زیاد شدن آن از بین برود.
برخی "معروف" و "منکر" را در ردیف احکام واجب و حرام تصور کرده و گمان کرده اند مسأله امر به معروف و نهی از منکر بیان احکام و الزام مردم به احکام است. معروف در جامعه باید به گونه ای باشد که همه مردم خوب بودنش را بشناسند، لذا در جایی که حکم به این مرحله نرسیده، باید زمینه آشنایی و آگاهی مردم را فراهم کرد.
امر به معروف و نهی از منکر دارای مراحلی است:
مرحله اول امر به معروف و نهی از منکر این است که هر مسلمانی باید در برابر کارهای ناشایست قلبا ناراحت باشد و این نارضایتی باید در رفتار ظاهری او پدیدار گردد تا مرتکب منکر، متوجه زشتی رفتار خود گردد و تأثیر منفی آن را مشاهده کند و از روش ناپسند خویش دست بردارد. در برابر کارهای پسندیده هم باید رفتارهای حاکی از رضایت و خشنودی و توجه و تشویق که علنی کننده رضایت قلبی در برابر انجام معروف است انجام گیرد تا کارهای پسندیده تشویق شود و منجر به بسط معروف گردد.
.jpg)
