صفحه ۶۳۱

احتمالا اقدامات مشابه می‎گرددچنان که قرآن کریم در سوره انعام (آیه 108) یادآور می‎شود به آنانی که به جز خدا را می‎خوانند بد نگویید تا آنان از روی نادانی و دشمنی به خدا ناسزا بگویند. و ممکن است جامعه را به سوی درگیری و جنگ بکشاند، که به طور حتم مورد رضایت شارع مقدس نیست.

معمولا سبب اصلی نزاع ها و خونریزی ها، یا گفتار نامربوط برخی از قدرتمندان بوده و یا رفتار خلاف منطق ایشان است. در روایت آمده است: "رب فتنة اثارها قول"آمدی، غررالحکم، ص 213، حدیث 4152. "بسا آشوب و فتنه ای که یک گفته آن را به پا کرده است." و همچنین: "کم من دم سفکه فم"همان، حدیث 4158. "بسا خونهایی که دهانی و سخنی باعث ریختنش شده است."

اگر تلاش حاکمان جامعه اسلامی برای همزیستی مسالمت آمیز و صلح جویانه باشد، به طور حتم از این گونه امور ناپسند پرهیز می‎کنند؛ و زمینه بروز تشنج و بحران را از بین می‎برند.

ح - صرفه جویی در هزینه ها

اموال عمومی به صورت امانت در اختیار حاکمان است؛ و داشتن حق تصرف، به معنای اختیار تام خارج از حدود تعهدات شرعی و قانونی نیست. فراهم کردن وسایل مورد نیاز مردم مسؤولیت سنگینی است که بر عهده مقامات حکومتی گذارده شده و به شدت مورد محاسبه دنیوی و اخروی قرار می‎گیرد. بخل ورزیدن در هزینه کردن صحیح بیت المال، و برعکس بعضی دست و دل بازی های نابجا، صدمات غیرقابل جبرانی برای جامعه ایجاد می‎کند.

امیر مؤمنان (ع) در عهدنامه خود خطاب به مالک اشتر می‎فرماید: "بخیل را در مشورت کارهای حکومتی دخالت مده که تو را از فضل و کرم دور می‎کند و باز می‎دارد و ترس از فقر را به تو انتقال می‎دهد، و ترسو را دخالت مده که از اقدام به کارهای ارزشمند باز می‎دارد؛ و حریص را دخالت مده که آزمندی ستمکارانه را

ناوبری کتاب