صفحه ۶۰۹

برنامه ریزی ها دشوارتر و کاربردی کردن تصمیمات احتیاج بیشتری به بحث های دقیق و بررسی های جامع تر پیدا می‎کند، اعداد و ارقام درشت تر و میزان جرح و تعدیل ها حساستر می‎شود و مرتب کردن مسائل دشوارتر و مدیریت آن سخت تر می‎گردد.

صاحبان مناصب حکومتی، بدون تدبیر و برنامه ریزی صحیح نمی توانند جامعه منظم و پیشرفته ای را تشکیل دهند و سعادت و کمال افراد جامعه را تأمین کنند. حتی اگر تمامی بخش های اجتماعی به صورت انفرادی کارهای خود را به خوبی انجام دهند ولی در سطح کلی یک جامعه نظم و آهنگ و تدبیر صحیح نباشد، آن جامعه روی سعادت را نخواهد دید و رو به انحطاط خواهد رفت.

بزرگترین و مهمترین شرط کاربردی برای تصدی مناصب از نظر عقل و شرع، پس از عقل و بلوغ عقلی، داشتن حسن تدبیر است. ممکن است افرادی باشند که از نظر بلوغ عقلی در حد متوسطی باشند ولی نتوانند از عهده تدبیر امور اجتماعی برآیند. یعنی درکارهای فردی و یا کارهای کوچک اجتماعی انسانهای موفقی باشند، ولی در سطح مدیریت کلان جامعه ناتوان باشند. امیرالمؤمنین (ع) می‎فرماید: "سبب التدمیر سوء التدبیر"آمدی، غررالحکم، ص 354، حدیث 8088. "علت نابودی، تدبیر نامناسب و بد است." و نیز می‎فرماید: "قوام العیش حسن التقدیر و ملاکه حسن التدبیر"همان، حدیث 8084. "پایداری زندگی مطلوب به اندازه گیری صحیح است، و ملاک پایداری تدبیر نیکو است."

تردیدی نیست که تدبیر صحیح و سیاست پایدار و مثبت، سبب اصلی رفاه و رشد و سعادت بشر است؛ و تأکید اولیای دین تأییدی بر روش عقلی و عقلایی است تا در مسیر سعادت خویش حرکت کنند.

سیاست و تدبیر صحیح سبب همبستگی و پایداری ملت ها و نظم اجتماعی است؛ "حسن السیاسة قوام الرعیة".همان، ص 331، حدیث 7616. ملتی که تدبیر صحیح برای اداره زندگی

ناوبری کتاب