آیت‌الله منتظری

از نکاتی که رعایت آن سفارش شده این است که از قسم خوردن در معامله حتی اگر راست هم باشد پرهیز شود. البته اگر به دروغ قسم بخورد، مرتکب حرام شده است.

احتکار و قیمت گذاری

یکی از کارهای نادرست این است که کالایی که مورد نیاز مردم است به انگیزه گرانتر شدن از دسترس خریداران دور نگه داشته شود، به شکلی که مردم از این جهت در مضیقه و سختی قرار گیرند. خواه قصد ضرر زدن به آنان در بین باشد و یا نباشد. از احتکار در روایات زیادی مذمت شدید شده و شخص محتکر از رحمت الهی دور و خطاکار و خائن معرفی شده و در برخی روایات در حد قاتل شمرده شده است. مطابق بعضی روایات، محتکر از پناه خداوند متعال خارج شده است و از نعمت های الهی محروم می‎شود.همان، باب 27 از ابواب آداب التجارة، ج 17، ص 423 - 427.

حکومت صالح باید از احتکار کالاهای ضروری جلوگیری کند، ولی صاحب کالا نسبت به قیمت گذاری آن آزاد است. پیامبر(ص) از نرخ گذاری بر روی کالاهای احتکار شده پرهیز نمود؛ و چون به آن حضرت پیشنهاد نرخ گذاری گردید، در حالی که آثار ناراحتی در چهره ایشان ظاهر بود فرمودند: "این امر به دست من نیست، بلکه به دست خداست؛ هر زمان که بخواهد قیمت را پایین آورده یا بالا می‎برد."همان، باب 30، ج 17، ص 430، حدیث 1) . در حقیقت چگونگی عرضه و تقاضا معمولا مشکل را حل می‎کند؛ ولی با این حال اگر فروشنده ها تبانی کرده و در قیمت گذاری اجحاف نمودند، حکومت صالح باید به مقدار لازم جلوی اجحاف را بگیرد و نرخ متعادلی را که به نفع طرفین باشد تعیین نماید.