آیت‌الله منتظری

انواع خرید و فروش

خرید و فروش را می‎توان به یکی از راههای زیر انجام داد:

الف - "نقدی" معامله نقدی آن است که مدت در تحویل کالا و عوض آن شرط نشود.

ب - "نسیه" معامله نسیه آن است که فروشنده، کالا را به خریدار بسپارد ولی قرار بگذارند که خریدار بهای آن را در وقت دیگر به فروشنده بدهد. در این نوع معامله مدت باید کاملا معلوم باشد.

ج - "سلف" (پیش فروش). معامله سلف آن است که قرار بگذارند خریدار هنگام معامله، بهای کالا را بپردازد و کالا را که کلی و به ذمه فروشنده است در زمان معین دیگری تحویل بگیرد.

موارد فسخ معامله (خیارات)

حق به هم زدن معامله را "خیار" می‎گویند، و فروشنده یا خریدار در یازده مورد حق دارند معامله را به هم بزنند.

1 - "خیار مجلس"، اگر خریدار و فروشنده از مجلسی که معامله در آن انجام شده متفرق نشده باشند و قصد بر هم زدن معامله را نمودند، حق دارند آن را فسخ نمایند.

2 - "خیار غبن"، در صورتی است که خریدار یا فروشنده در معامله زیان دیده باشند.

3 - "خیار شرط"، این است که طرفین در ضمن معامله شرط کنند که هر دو و یا یکی از آنان تا مدت معینی حق فسخ معامله را داشته باشد.

4 - "خیار تدلیس"، در موردی است که فروشنده مال خود را بهتر از آنچه هست جلوه دهد، به گونه ای که بهای آن در نظر مردم بیشتر از بهای معمول باشد.

5 - "خیار تخلف شرط"، در موردی است که طرفین در ضمن معامله، انجام کاری را شرط کنند و یا در ضمن معامله شرط کنند که کالا دارای شرایط ویژه ای باشد ولی به آن شرط عمل نشود یا آن کالا دارای آن شرط نباشد.