آیت‌الله منتظری

خود را ملک او کند، یا از طلب یا حق خود بگذرد تا او هم مقداری از مال یا سود مال خود را به او واگذار نماید، یا از طلب و حق خود بگذرد. بلکه اگر بدون آن که عوضی بگیرد مقداری از مال یا منفعت مال خود را به کسی واگذار کند، یا به عنوان صلح از طلب یا حق خود بگذرد و طرف هم قبول کند، صلح صحیح است.

6 - "مضاربه" قرارداد بازرگانی و تجاری است که میان سرمایه گذار و عامل (کسی که با آن سرمایه کار می‎کند) بر اساس تجارت و سود مشاع بسته می‎شود. طرفین مضاربه باید عاقل، مختار و بالغ باشند و سرمایه گذار باید حق تصرف در دارایی خود را داشته باشد و عامل بتواند با آن سرمایه تجارت کند؛ و اصل سرمایه باید معلوم و به صورت نقد باشد. سود مضاربه مال طرفین آن است بر حسب سهم مشاعی که قرار داده اند؛ و ضرر مال سرمایه گذار.

7 - "مزارعه" آن است که مالک، زمین کشاورزی خود را در اختیار کشاورز می‎گذارد تا در آن کشت کند و مقدار مشاعی از محصول را برابر قراردادی که بین دو طرف بسته شده به مالک بپردازد.

8 - "مساقات" قراردادی است که میان باغدار و باغبان بسته می‎شود؛ به این ترتیب که باغدار درخت هایی را که میوه آن مال خود اوست و یا اختیار میوه های آن با اوست در زمان معینی برای آبیاری و پرورش در اختیار باغبان قرار دهد تا پس از به دست آوردن محصول، سهم مشاع معینی از میوه های آن را باغبان ببرد.

9 - "جعاله" آن است که انسان با شخص معینی و یا به طور کلی قرارداد ببندد تا در مقابل کاری که برای او انجام می‎دهند مال معینی بدهد؛ مثلا بگوید هر کس گمشده مرا پیدا کند، صد هزار تومان به او می‎دهم. فرق میان جعاله و اجاره این است که اجاره عقد لازم است و پس از قرارداد اجیر باید عمل را انجام دهد، ولی در جعاله عامل - یعنی کسی که با او قرارداد بسته شده - می‎تواند به آن عمل نکند.

10 - "بیمه" قراردادی است که میان متقاضی بیمه و مؤسسه یا شرکت و یا شخص خاصی بسته می‎شود و مفاد آن به عهده گرفتن خسارتهای شخص یا مال متقاضی است به وسیله شخص یا مؤسسه و یا شرکت بیمه کننده در برابر عوضی