آیت‌الله منتظری

وصیت کننده باید بالغ و عاقل باشد و از روی اختیار وصیت کند؛ و وصیت ورشکسته ای که از سوی حاکم شرع از تصرف در اموالش منع شده نسبت به مالش بی اثر است؛ مگر این که طلبکاران از حق خود گذشت نمایند. البته کودک نابالغی که ده ساله است و خوب و بد را تشخیص می‎دهد اگر برای خویشان خود یا کار خیری وصیت کند، نسبت به یک سوم از مالش صحیح است؛ ولی صحت وصیت سفیه نسبت به یک سوم مال خود برای خویشان یا کارهای خیر محل اشکال است.

وصی نیز باید عاقل و مورد اطمینان و بنابراحتیاط واجب بالغ باشد؛ و اگر وصیت کننده مسلمان است و عمل به وصیت موجب استیلای بر ورثه می‎شود، وصی نیز باید مسلمان باشد؛ بلکه در صورت عدم استیلا نیز بنابراحتیاط واجب باید مسلمان باشد.

وصیت به مقدار یک سوم دارایی میت صحیح است و نسبت به زاید بر آن هنگامی صحیح است که وارثان میت آن را اجازه دهند.

اگر انسان وصیت کند که چیزی را به شخصی دهند، بنابراحتیاط واجب در صورتی آن شخص آن چیز را مالک می‎شود که آن را پس از مرگ وصیت کننده قبول کند؛ و کافی بودن قبول در زمان حیات وصیت کننده محل اشکال است.

ارث

ارث نیز یکی از راههای به دست آمدن مال می‎باشد. اسباب و موجبات ارث سه چیز است:

1 - "خویشاوندان نسبی"؛ که خود بر سه دسته تقسیم می‎شوند:

دسته اول - پدر و مادر و فرزندان میت؛ و با نبودن فرزندان، فرزندان فرزندان هرچه پایین بروند، هر کدام به میت نزدیکتر است. و تا یک نفر از این دسته هست دسته دوم ارث نمی برند.

دسته دوم - پدر بزرگ و مادر بزرگ هر چه بالا روند - پدری باشند یا مادری -