یعنی مالکیتی است که به مالک حق میدهد در چارچوبی که برای او تعیین شده در ملک خود تصرف کند و از آن بهره بگیرد، و چنین نیست که برای هر گونه تصرفی مجاز باشد. از دیدگاه دین کمال آدمی در این است که تمام اموال تحت تصرف خود را متعلق به خدا بداند.
شخصی از امام صادق (ع) پرسید: حقیقت بندگی خداوند چیست ؟ فرمود: "یرون المال مال الله، یضعونه حیث امرهم الله به"مجلسی، بحارالانوار، ج 1، ص 225، حدیث 17) . "بندگان خدا اموال را مال خدا میبینند، لذا هر کجا که خدا دستور داده باشد در آنجا مصرف میکنند." در عین حال خداوند برای انسان جایگاهی شایسته در زمین قرار داده و زمین و هر چه در آن است را نیز در اختیار وی نهاده است. (هو الذی خلق لکم ما فی الارض جمیعا)سوره بقره (2)، آیه 29. "اوست که همه آنچه را که در زمین است برای شما آفرید." (و الارض وضعها للا نام )سوره الرحمن (55)، آیه 10) . "و زمین را برای مردم قرار داد." (هو أنشأکم من الارض و استعمرکم فیها)سوره هود (11)، آیه 61. "او شما را از زمین پدید آورد و به آبادانی آن گمارد."
مالکیتی را که خداوند برای بشر قرار داده دو نوع است: مالکیت عمومی و مالکیت خصوصی.
مالکیت عمومی
در اسلام بخشی از اموال متعلق به عموم مردم است و هیچ کس را مالک اختصاصی آنها نمی شناسد. البته در شرایطی بخشی از اینها به ملکیت یا حق اختصاصی اشخاص درمی آید. این اموال عبارتند از "انفال" و "مشترکات".
الف - انفال؛
اموال عمومی که در اختیار حکومت اسلامی واجد شرایط است و از آن باید به سود همگان بهره برداری شود "انفال" نام دارد. انفال عبارتند از:
.jpg)
