صفحه ۵۴۷

اساس درآمدش زندگی را شکل دهد. فرد اسرافکار چه بسا در مصرف درآمدش ولخرجی کند و از ضروریات زندگی خویش باز ماند. "ان السرف یورث الفقر"حر عاملی، وسائل الشیعة، باب 22 از ابواب مقدمات التجارة، ج 17، ص 64، حدیث 1) . "اسرافکاری موجب فقر می‎گردد."

4 - خیانت و یا بی کفایتی دولتمردان و حاکمان باعث می‎شود که شکاف طبقاتی افزون گردد و فقر در جامعه سرباز کند؛ زیرا آنان بیت المال را که برای رفع نیازمندیهای جامعه در اختیارشان قرار گرفته، به جای آن که به گونه ای برنامه ریزی کنند که در اختیار همه مردم قرار گیرد، در تیول خود و خانواده و اطرافیان و همفکران خود در می‎آورند، و یا با قرار دادن مالیاتهای سنگین موجب گرانی کالاها می‎گردند، و یا ناتوان از برنامه ریزی می‎شوند و در نتیجه موجب نابسامانی و فقر عمومی مردم می‎گردند.

علی (ع) می‎فرماید: "من طلب الخراج بغیر عمارة اخرب البلاد و اهلک العباد و لم یستقم امره الا قلیلا"سید رضی، نهج البلاغة، نامه 53، ص 436. "کسی که خراج و مالیات خواهد و به آبادانی نپردازد، شهرها را ویران کند و بندگان را هلاک سازد؛ در این صورت است که کارش جز اندکی درست نگردد." و باز می‎فرماید: "زمین جز با تنگدستی ساکنان آن ویران نشود، و مردم شهرها هنگامی تنگدست گردند که والیان به گردآوری مال روی آورند."همان، ص 436.

بر دولت اسلامی است عدالت را در جامعه گسترش دهد و جلوی بی عدالتی ها، انحصارهای زیانبار و احتکار را بگیرد؛ زیرا زیان عمومی را به دنبال دارد.همان، ص 438.

مالکیت و انواع آن

در بینش توحیدی، هستی و آنچه در آن است از آن خداوند است: (و لله ما فی السموات و ما فی الارض ).سوره نجم (53)، آیه 31. مالکیت دیگران نسبی و در طول مالکیت خداست؛

ناوبری کتاب