صفحه ۵۴۳

اهمیت اقتصاد

اقتصاد با همه اهمیتی که دارد - چنان که برخی ادعا کرده اند - زیربنای همه مسائل اخلاقی و اعتقادی فرد و جامعه نیست؛ اما تأثیر آن را در فرهنگ و بسیاری از آداب و رسوم و جریانهای روزمره زندگی و افراد و ملل نمی توان انکار کرد. آنچه به دین مربوط می‎شود، بیان احکام اقتصادی و رعایت شئون داد و ستد و کار و کوشش و مقررات کلی تولید و توزیع و مصرف است. به همین دلیل در تعالیم اسلامی مسائل اقتصادی به ویژه مسأله فقر و غنا مورد توجه جدی قرار گرفته، به حدی که پیامبراکرم (ص) درباره ناداری فرمود: "کاد الفقر ان یکون کفرا"صدوق، الخصال، باب الواحد، ص 12، حدیث 40؛ مجلسی، بحارالانوار، ج 69، ص 30. "نزدیک است که فقر به کفر بینجامد."

اسلام اهدافی را در زندگی فردی و اجتماعی بشر قرار داده که بدون اقتصاد سالم غیر قابل تأمین است. از سویی باید انسان همواره آزاد بماند و بر کرامت انسانی اش آسیب نرسد. "لاتکن عبد غیرک و قد جعلک الله حرا"سید رضی، نهج البلاغه، نامه 31، ص 401. "بنده دیگری مشو، که خدا تو را آزاد آفریده است." از سویی دیگر جامعه باید بر محور عدالت و نیکی بچرخد، (ان الله یأمر بالعدل و الاحسان )سوره نحل (16)، آیه 90. "خدا به دادگری و نیکی فرمان می‎دهد."

رسیدن به این اهداف هنگامی میسر است که اولا: ملت مسلمان در اقتصاد نیازمند نباشد؛ به ویژه دستش به طرف غیر مسلمانان دراز نگردد. نیازمندی با وابستگی ملازم است و کرامت انسان را مخدوش می‎کند؛ گرچه اسم بردگی در کار نباشد. هر ملتی که در مسائل اقتصادی به طور یک جانبه دستش به طرف ملل دیگر

ناوبری کتاب