3 - بعد اجتماعی و سیاسی حج
در قرآن کریم آمده است: (جعل الله الکعبة البیت الحرام قیاما للناس )سوره مائده (5)، آیه 97. "خداوند کعبه را وسیله قوام مردم قرار داده است." مظاهر قوام یک ملت همانا استقلال فرهنگی، اقتصادی و سیاسی و نیز وحدت، حرکت، عزت و معنویت آن ملت است که در این آیه شریفه، کعبه وسیله نیل به این هدف شمرده شده است. در حقیقت اتحاد جامعه بزرگ اسلامی که یکی از والاترین ارزشها و هدفهای سیاسی، اجتماعی اسلام است در مراسم بزرگ حج به طور عینی آموخته میشود.
تمام مسلمانان به منزله یک خانواده هستند که در نقاط مختلف زمین زندگی میکنند، و شایسته است همه از هر نژاد و طبقه ای که هستند با یکدیگر انس و اتحاد داشته باشند، که فوق وحدت نژادی و زبان و ملیت است.
خداوند با وضع قوانینی که ضامن سعادت فرد و جوامع است، زمینه همبستگی، محبت صمیمانه و اتحاد عمومی را ترتیب داده است که به عناوین مختلف نماز جماعت، جمعه، عید و غیر آنها تشکیل میشود؛ و از همه عمومی تر و نافع تر حج است.
امروزه بشر احساس کرده است که احتیاج به محلی دارد که احترام همگانی و جهانی داشته باشد و از نظر بین المللی محل داوری و کنفرانس های جهانی و تبادل افکار و اندیشه ها و بالاخره مرجع رفع اختلافات بزرگ باشد. امید است مردم جهان بیدار شوند و روزی از این مجازها به حقیقت برسند. مسلمانان به این نکته توجه کنند که قرنها پیش طرح صحیح یک مجمع جهانی و عمومی همراه با انجام مراسم معنوی و عبادی برای ایجاد وحدت کامل و همه جانبه در بین آنان ریخته شده است. باید توجه داشت که از این موقعیت میتوان بهره زیادی برای عظمت جهان