صفحه ۴۱۹

کرده اند و امکاناتی به دست آورده اند، خود را گل سر سبد عالم هستی دانسته و با انواع حیله ها سعی کرده اند حقوق مردم را نادیده بگیرند. به بهانه های مختلف عدالت اسیر ستم یاغیان و مستکبران شده است. عدالت از دل مشغولی های پیامبران خدا بوده و آنها از اهدافشان این بوده است تا مردم را به اندازه ای رشد بدهند که آنان خود قیام به عدل نمایند.سوره حدید (57)، آیه 25.

عدالت از جمله اموری است که خوبی آن به وسیله عقل قابل تشخیص است و امری بشری است و آموختنی هم نیست. به همین جهت بر هر چیزی مقدم است و اجرای آن تابع شرط و مصلحت نیست و خود بالاترین مصلحت هاست. به همین جهت است که عدالت، دوست و دشمن و مؤمن و کافر نمی شناسد و همه را با یک دید نگاه می‎کند. اینجاست که خداوند درباره آن می‎فرماید: "مبادا دشمنی با قومی شما را وادارد که از عدالت خارج شوید؛ به عدالت رفتار کنید که به تقوا نزدیک تر است": (و لا یجرمنکم شنئان قوم علی ألا تعدلوا اعدلوا هو أقرب للتقوی).سوره مائده (5)، آیه 8.

عدالت پایه های جامعه را قوی می‎کند و حکومت ها را پایدار می‎سازد. عدالت اگرچه امری اجتماعی است، اما برای دولت ها از اهم واجبات است. رویگردانی دولت ها از عدالت، هم به خودآنان آسیب می‎زند و هم به جامعه آنان. امام علی (ع) در عهدنامه خود به مالک اشتر (رضوان الله علیه) نوشته است: "و ان افضل قرة عین الولاة استقامة العدل فی البلاد و ظهور مودة الرعیة"؛ "بی گمان بهترین نور چشم حاکمان، پایداری عدل در سرزمین ها و پیدایش مهربانی در بین مردم است."

امام سجاد(ع) از پیامبرخدا(ص) نقل کرده است که آن حضرت فرمود: "خوشا به حال کسانی که انصاف را رعایت می‎کنند."کلینی، کافی، ج 2، ص 144، حدیث 1) . از امام صادق (ع) رسیده است که بهترین اعمال سه چیز است: "انصاف با مردم در حدی که راضی نشوی به چیزی

ناوبری کتاب