صفحه ۴۱۳

انسان ضربت خورده و در بستر مرگ افتاده بود، به فرزندانش فرمود: "اگر ماندم صاحب اختیار خونم هستم، و اگر از دنیا رفتم مرگ وعده گاه من است. اگر قاتلم را ببخشم برای اطاعت و بندگی است و اگر شما او را ببخشید کاری نیک کرده اید؛ پس ببخشید و عفو کنید، آیا دوست ندارید خدا شما را عفو کند؟"همان، نامه 23، ص 378.

پیامبراکرم (ص) با یارانش پس از فتح مکه به جنگ حنین آمدند و غنایم بسیاری به دست آوردند. عده ای از اشراف مکه - مثل ابوسفیان و معاویه - نیز در این غزوه شرکت داشتند. پیغمبر(ص) به عنوان تألیف قلوب و برای جلوگیری از کارشکنی و توطئه، غنایم جنگی را در میان اینها تقسیم کرد.ابن هشام، السیرة النبویة، ج 4، ص 139) .

5 - رازداری

حکومت باید اسرار مردم را که نوعا هم از آنها خبر دارد حفظ کند. حاکم حق ندارد به هر بهانه ای آبروی مردم را با اسناد و مدارکی که در دست دارد بریزد و اعتبار اجتماعی آنها را لکه دار نماید. حتی با مأمورانی که درصددند تا عیوب مردم را جمع آوری کنند و برای آنها پرونده سازی نمایند، برخورد کند و اجازه ندهد به بهانه های مختلف راز مردم کشف شود و تبدیل به سند گردد تا روزی از آنها استفاده شود.

امیرمؤمنان (ع) به مالک می‎نویسد: "ولیکن ابعد رعیتک منک و اشنؤهم عندک اطلبهم لمعایب الناس"سیدرضی، نهج البلاغه، نامه 53. "میان رعایا کسی را بیشتر از خود دور کن که بیشتر سراغ عیب مردم می‎رود و می‎خواهد عیب مردم را به تو بگوید." چنین کسی خوبی های مردم را نادیده می‎گیرد و دنبال زشتی های مردم است و می‎خواهد جامعه را پیش تو زشت نشان دهد. مردم که معصوم نیستند عیب هایی دارند، و حاکم بیش از همه باید عیب ملت را بپوشاند. حاکم باید برای ملت مثل پدر باشد و در حفظ اسرار آنها کوشا باشد.

ناوبری کتاب