شخصیت و احترام قائل باش. از مردم استفاده ابزاری نکن. مانند آن لباس زیرین که چسبیده به بدن است این محبت و رحمت تو به مردم از تو جدا نشود. میان تو و مردم نباید فاصله باشد.
امام (ع) در ادامه درباره اخلاق کارگزاران گفته است: "و لاتکونن علیهم سبعا ضاریا تغتنم أکلهم فانهم صنفان: اما أخ لک فی الدین و اما نظیر لک فی الخلق" مانند درنده نباش که خوردن رعیت را غنیمت بدانی، و رعیت را از بین ببری و آنها را بدبخت و بیچاره کنی. رعیت دو دسته اند: یا برادر دینی تو هستند و مسلمانند که مسلمان با مسلمان برادر است و برادر نسبت به برادر باید لطف و محبت داشته باشد. یا این که اگر مسلمان نیستند، همانند تو یکی از مخلوقات خدا هستند.سید رضی، نهج البلاغه، نامه 53، ص 427. تو انسان خلق شده ای، او هم انسان خلق شده است و نباید رفتار انسان با انسان مثل درندگان نسبت به یکدیگر باشد.
دولت ها برای آگاهی از مشکلات مردم نباید به گزارشهای صرف اکتفا کنند، بلکه باید وقتی را اختصاص بدهند که از نزدیک مشکلات و حرفهای مردم را بشنوند. این کار باعث میشود علاوه بر آگاهی از مشکلات و دردهای مردم، به آنها شخصیت داده شود و مردم احساس کنند که حکومت از خود آنهاست و برای رفع نارسایی ها به دولت کمک کنند.
امیرمؤمنان (ع) در عهدنامه خود به مالک نوشته است: "مالک ! بخشی از وقت خود را برای صاحبان حاجت قرار بده؛ خودت شخصا آنجا بنشین تا آنان به تو مراجعه کنند. برای این افراد یک مجلس عمومی بگذار و در چنین وقتی به خاطر خدایی که تو را خلق کرده تواضع داشته باش. در این ساعت که دیدار عمومی داری، به لشکریان و یارانت بگو کنار بروند و مزاحم این اشخاص نشوند؛ و به کسانی که از تو حراست میکنند بگو در این جلسه کنار بنشینند و حرفی نزنند تا
.jpg)
