امام علی (ع) در فرمانش به مالک اشتر او را سفارش کرده که نفس خود را در هنگامه شهوات بشکند و هنگام سرکشی ها به فرمانش در آورد زیرا نفس آدمی او را به زشتکاری و بدی فرمان میدهد. حضرت میفرماید: "مالک ! هوای نفست را کنترل کن. بخل بورز به نفس خودت از چیزهایی که برایت حلال نیست. نگذار نفست سراغ حرامها برود. بخل به نفس یعنی این که همیشه خیر نفس خود را بخواهی، چه نفس دوست داشته باشد و چه دوست نداشته باشد."همان. گاهی یک چیزی را نفس دوست نمی دارد و مطابق غرایز نفسانی نیست اما دارای نفع هست، انسان از جنگیدن و از حوادث ناراحت کننده استقبال نمی کند و از آنها لذت نمی برد اما چه بسا برای کمال و پخته شدن بشر لازم باشد. در قرآن کریم میفرماید: "چه بسا از یک امری کراهت دارید اما برایتان خیر است؛ و چه بسا چیزهایی را دوست دارید اما برایتان شر است."سوره بقره (2)، آیه 216.
3 - مردم داری
فلسفه اصلی تشکیل حکومت سر و سامان دادن به امور مردم و راه بردن آنهاست. حکومت نه برای سروری کردن که برای برنامه ریزی در جهت اداره امور مردم و تأمین امنیت و معاش آنان است. بنابراین باید حکومت تلاش کند که خواستهای مشروع مردم را برآورده نماید و رضایت مردم را جلب کند.
امیرمؤمنان (ع) خطاب به مالک میفرماید: "ولیکن احب الامور الیک اوسطها فی الحق و اعمها فی العدل و اجمعها لرضی الرعیة"؛ "چیزی که باید پیش تو محبوبتر باشد میانه روی در حق و همگانی کردن عدالت و جامع ترین کار برای جلب رضایت مردم است. هرچه مردم از دست تو راضی باشند بهتر است: "فان سخط العامة یجحف برضی الخاصة و ان سخط الخاصة یغتفر مع رضی العامة"سیدرضی، نهج البلاغه، نامه 53. "زیرا غضب عموم مردم رضایت خواص را نیز از بین میبرد ولی غضب خواص با رضایت
.jpg)
