صفحه ۴۰۶

قبول می‎کنند، باید با مراقبت و احتیاط گام بردارند که مبادا برای انجام وظایف اجتماعی دچار لغزش شوند و به جای خدمت مرتکب خیانت یا خشونت گردند و آخرت خود را نیز تباه سازند.

امام علی (ع) به مالک می‎فرماید: "و اذا احدث لک ما انت فیه من سلطانک ابهة او مخیلة فانظر الی عظم ملک الله فوقک"؛ "اگر دیدی که حکومت می‎خواهد در نفس تو ابهت و عظمت و کبر و غرور ایجاد کند، به ملک و عظمت خداوند نگاه کن." و به یاد آور که سلطنت خداوند فوق سلطنت تو است و تو در مقابل خدا هیچ چیزی نیستی، مخلوق خدا هستی و مرگ و حیاتت در دست خداست، به عظمت ملک خدا نظر کن و همچنین به یاد داشته باش که خدا بر اموری که مربوط به تو است قدرتی دارد که تو قدرتش را نداری. مرگ و سلامتی و همه چیز تو دست تو نیست، و هر چه داری مربوط به خداست. اگر به فکر عظمت خدا افتادی چموشی تو را پایین می‎آورد و حالت نخوت و تکبر را از تو بر طرف می‎کند، و تو را از آن قوت و تندی می‎اندازد. در زمانی که حالت کبر و نخوت و غرور در تو پیدا شد، به علت این بود که در آن زمان عقلت را از دست داده بودی؛ چون آدم عاقل می‎داند که خودش هیچ چیز نیست و مخلوق خداست و عقل نمی گذارد که انسان چموشی کند، ولی یاد و عظمت قدرت خداوند آنچه را که از عقل تو پنهان مانده به تو بر می‎گرداند.

سپس فرمود: "ایاک و مساماة الله فی عظمته"؛ "مبادا خودت را در بزرگی برابر خدا بدانی." همان طوری که خدا بزرگ است تو هم خدایگان بشوی. چنان که فرعون گفت: (انا ربکم الاعلی ).سوره نازعات (79)، آیه 24. خودت را در جبروت و بلندمقامی شبیه خدا نکن. اگر این حالت بزرگی در ذهنت پیدا شد، خدا ذلیلت می‎کند. "فان الله یذل کل جبار و یهین کل مختال"سید رضی، نهج البلاغة، نامه 53، ص 428. "خداوند هر جبار ستمگری را ذلیل می‎کند و هر متکبر مغرور و بانخوتی را خوار می‎سازد."

ناوبری کتاب