امام باقر(ع) فرمود: "بد بنده ای است انسان دو روی دو زبان."همان، حدیث 2. ریاکاری، زهدنمایی، قیافه حق به جانب گرفتن، خود را جلوتر از همه دانستن، پرگویی و پرادعایی، سخن چینی و فتنه انگیزی، در ظاهر خود را دوست صمیمی نشان دادن و در پشت سر دشمنی کردن، فرصت طلبی، نان به نرخ روز خوردن و... از نشانه های بارز اهل نفاق است. نفاق صفت ناپسند شیطانی است. ابلیس در لباس خیرخواهی نزد آدم و حوا آمد و گفت من دلسوز و خیرخواه شما هستم و با چرب زبانی آنان را فریب داد؛ "شیطان برای آنها سوگند یاد کرد که من قطعا خیر خواه شما هستم"سوره اعراف (7)، آیه 21. با این که در باطن دشمن آنان بود.
از پیامبر خدا(ص) نقل است: "که منافق مانند نخل کج است. صاحبش آن را به هر طرف سقف که بگذارد جور در نمی آید، ناچار باید آن را بسوزاند."کلینی، کافی، ج 2، ص 396، حدیث 5. انسانی که ایمان در دل او ریشه دوانده باشد، از نفاق اجتناب میکند. نفاق نوعی بیماری است که انسان را از حالت تعادل خارج میکند. منافق با حالت نفاق، هم خود در رنج و سختی است و هم جامعه را از حالت یکدلی و شفاف بودن خارج میکند و رفتارها را پیچیده مینماید.
دروغ گویی
از جمله آفت های زبان دروغ گویی و برخلاف حقیقت سخن گفتن است؛ لذا از وظایف زبان اجتناب از دروغ گویی است. امام باقر(ع) فرموده است: "خدا برای بدیها قفل هایی قرار داده است و کلید آنها شراب است، و دروغ از شراب بدتر است."همان، ص 339، حدیث 3. و نیز فرموده است: "دروغ ویرانگر ایمان است."همان، حدیث 4. در این دستور میان