صفحه ۳۷۳

نمی آورد و کسی را که عذری داشت سرزنش نمی کرد تا عذرش را بشنود. از درد شکایت نمی کرد مگر به هنگام بهبودی. آنچه را که انجام می‎داد می‎گفت، و آنچه را انجام نمی داد نمی گفت. اگر در گفتار مغلوب می‎شد در سکوت کسی بر او غلبه نمی یافت. بر شنیدن حریص تر بود تا بر گفتن، و گاهی که دو کار پیش می‎آمد نگاه می‎کرد کدام یک به خواهش نفس نزدیک تر است تا برخلاف آن اقدام کند. بر شما باد به چنین خصلت هایی، و برای به دست آوردنش با یکدیگر به مسابقه بپردازید؛ و اگر نتوانستید، بدانید که مقدار کمی از آن را به دست آوردن بهتر است از رها کردن همه آن."همان، حکمت 289، ص 526.

با چه کسانی دوست نشویم

امام علی (ع) به فرزندش امام حسن مجتبی (ع) می‎فرماید: "فرزندم ! از دوستی با این افراد دوری بجوی: 1 - نادان؛ چرا که می‎خواهد به تو سود برساند ولی زیان می‎رساند. 2 - بخیل؛ زیرا او هنگامی که به چیزی سخت نیازمندی، آن را از تو دریغ می‎دارد. 3 - فاجر؛ زیرا او تو را به چیز اندکی می‎فروشد. 4 - دروغگو؛ چرا که او همانند سراب است، دور را به تو نزدیک و نزدیک را به تو دور می‎نمایاند."همان، حکمت 38، ص 475. در جای دیگری آن حضرت می‎فرماید: "از دوستی با افراد سست رأی و کج اندیش و زشت کار بر حذر باش؛ چرا که فرد را با دوستانش می‎سنجند."همان، نامه 69، ص 459. و نیز می‎فرماید: "با دشمن دوستت دوست نباش؛ تا دوستت را دشمن نباشی."همان، نامه 31، ص 403. "و کسی که با نادان مجالست کند عاقل نیست."آمدی، غررالحکم، ص 432، حدیث 9871. و نیز فرموده است: "کسی که با نادان نشست و برخاست کند، خود را آماده بگومگوها درباره خود بکند."همان، حدیث 9870. و از آن حضرت است: "همنشینی با اهل هوا، باعث فراموشی ایمان و حضور شیطان می‎شود."سید رضی، نهج البلاغه، خطبه 86، ص 117) .

ناوبری کتاب