آیت‌الله منتظری

این دعاها را به ما یاد داده اند از دعا به جای کار و کوشش و مسؤولیت اجتماعی و بهره گیری از مقدمات استفاده نکرده اند. آنها تمام مقدمات و اسباب کار را فراهم می‎کرده اند، برنامه ریزی و بهره گیری از امکانات را مد نظر قرار می‎داده اند، اما با اتکای به خداوند و درخواست امداد از او کارها را انجام می‎داده اند.

از سوی دیگر توسل جستن و واسطه قرار دادن انسانهای بزرگ چون پیامبران و اولیا برخلاف توحید نیست. زیرا توسل به آنان به این معناست که ما از آنها کمک می‎خواهیم تا ما را در ارتباط با خدا یاری رسانند. این بهره گرفتن از وسیله ای است که در قرآن فرموده است: (یا أیها الذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة )سوره مائده (5)، آیه 35. "ای کسانی که ایمان آورده اید از خدا پروا کنید و به سوی او وسیله بجویید." چنان که قرآن از سنتی خبر می‎دهد که مردم هر گاه خطا و گناهی انجام می‎دادند نزد پیامبر می‎آمدند و از خدا آمرزش می‎خواستند و پیامبر نیز برای آنان استغفار می‎کرد.سوره نساء (4)، آیه 64. و به همین دلیل فرزندان یعقوب (ع) نزد پدر آمدند و گفتند: (یا أبانا استغفر لنا ذنوبنا انا کنا خاطئین )سوره یوسف (12)، آیه 97. "ای پدر برای گناهان ما آمرزش خواه که ما خطاکار بودیم."

برای دعا خواندن آداب و دستوراتی رسیده است. از مهم ترین آنها این است که: دعا را با تضرع و پنهانی بخوانیم، بدون آن که آواز بلند کنیم و برای دیگران مزاحمت ایجاد شود یا تظاهر به دعا و هیاهو بشود، دعا در صبح و شام انجام گیرد: (و اذکر ربک فی نفسک تضرعا و خیفة و دون الجهر من القول بالغدو والاصال )سوره اعراف (7)، آیه 205. "و در دل خویش پروردگارت را بامدادان و شامگاهان با تضرع و ترس بی صدای بلند یاد کن." چنان که این تأکید در جای دیگر قرآن آمده است: (ادعوا ربکم تضرعا و خفیة )سوره اعراف (7)، آیه 55. "پروردگار خود را به زاری و نهانی بخوانید."