صفحه ۳۲۵

در حدیثی وارد شده که هر کس اختیار هر چیزی را دارد اما اختیار آبرویش را ندارد. حق ندارد بگوید اختیار خودم را دارم دلم می‎خواهد آبرویم برود. مخصوصا کسی که آبرویش را از راه دین و مذهب به دست آورده، حق ندارد آن را با هیچ چیز از بین ببرد و یا با بهایی اندک نابود نماید. امام صادق (ع) در حدیثی می‎فرماید: "و لاتکن فظا غلیظا یکره الناس قربک و لاتکن واهنا یحقرک من عرفک"حرانی، تحف العقول، ص 304. "نه چنان تندخو باش که مردم خوش نداشته باشند به تو نزدیک شوند، و نه چنان سست و بی حال که هر که تو را می‎بیند تحقیرت کند."

در حدیث دیگری آمده است: "ان اعظم الناس قدرا من لایری الدنیا لنفسه خطرا"کلینی، کافی، ج 1، ص 19) ؛ حرانی، تحف العقول، ص 389. "ارجمندترین مردم کسی است که برای دنیا در برابر نفس خود ارزش قائل نیست." امیرالمؤمنین (ع) در وصیت به فرزند بزرگوارش امام مجتبی (ع) فرمود: "اکرم نفسک عن کل دنیة و ان ساقتک الی الرغائب فانک لن تعتاض بما تبذل من نفسک عوضا، و لاتکن عبد غیرک و قد جعلک الله حرا"سید رضی، نهج البلاغه، نامه 31، ص 401؛ نوری، میرزاحسین، مستدرک الوسائل، باب 33 از ابواب صدقه، ج 7، ص 231 و 232؛ حدیث 7. "نفس خود را از هر کار فرومایه و پستی بالاتر بدار؛ هر چند که نفس، تو را به سوی آنچه خواهی برساند. زیرا هر چیزی را که از دست بدهی می‎توانی عوض آن را به دست بیاوری، مگر آن مقدار از خودت را که نمی توانی عوضی برای آن به چنگ آوری. بنده غیر خودت نباش، زیرا خداوند تو را آزاد خلق کرده است."

تملق گویی، منت کشی و دریوزگی به نزد هر شخصی بردن، در شأن یک مسلمان نیست. امام صادق (ع) فرمود: "ان الحر حر علی جمیع احواله"کلینی، کافی، ج 2، ص 89، حدیث 6. "انسان آزاده در هر شرایطی آزاده است."

قرآن کریم تعدادی از مسلمانان را که به اصحاب صفه شهرت یافته اند ستوده و

ناوبری کتاب