صفحه ۳۱۷

ارتباط با خدا، دارای اطمینان و آرامش کامل شده است. (یا أیتها النفس المطمئنة ‏ ارجعی الی ربک راضیة مرضیة ...)سوره فجر (89)، آیات 27 - 28. "ای نفسی که به اطمینان و آرامش رسیده ای ! باز گرد به سوی پروردگارت در حالی که از خدا خشنودی و خدا از تو خشنود است... ." این که در برخی روایات آمده است آیه یاد شده در شأن حضرت سیدالشهداء(ع) نازل شده است مجلسی، بحارالانوار، ج 24، ص 350، باب 67، حدیث 62. از باب معرفی یکی از بهترین مصداقهاست؛ زیرا آن حضرت با رفتاری که انجام داد و استقامتی که در راه خدا کرد و در برابر ستمگریها ایستاد، به خوبی نشان داد که دارای نفس مطمئن و شایسته خطاب خدای بزرگ می‎باشد.

4 - اعتدال

یکی دیگر از ویژگیهای آموزه های اخلاقی دعوت به اعتدال و میانه روی در تأمین خواسته هاست. از او نمی خواهد غریزه ها را سرکوب کند و به لذتهای دنیایی بی توجه باشد، و از سوی دیگر نمی خواهد یکسره مشغول به آنها باشد؛ زیرا بزرگترین هدف دستورالعمل های اخلاقی این است که انسانها را از افراط و تفریط باز دارد و برای آنان اعتدال ایجاد نماید. "افراط" تجاوز و گذشتن از حد، و "تفریط" تقصیر و کوتاهی در انجام وظیفه است. در پی چیزی رفتن و بیش از حد معمول درباره آن خواستن "افراط"، و از حد اعتدال کمتر خواستن "تفریط" است. در صورتی که انسان خشت بنای زندگی خود را بر افراط و یا تفریط بگذارد، به تدریج به تجاوزگری روی می‎آورد و یا با عملکرد خود باعث تجاوزگری دیگران می‎شود. چنین حالتی هم رفتار عمومی جامعه را دچار خطر می‎کند و هم به شخصیت انسان آسیب می‎زند. در این صورت، انسان به تدریج مسخ می‎شود.

انسان مجموعه ای از غرایز، امیال، روحیات مختلف و شهوات است. از طرفی

ناوبری کتاب