آیت‌الله منتظری

آفرید، آنگاه مدتی از اجل [عمر] مقرر داشت و اجل حتمی نزد اوست، با این همه شما در قدرت او تردید می‎کنید."

"اجل مسمی" اجل طبیعی است و متناسب با روح و جسم هر کسی تعیین می‎شود. بدن انسان را می‎توان به بذر گیاه و یا هسته درختی تشبیه کرد که وقتی شرایط و محیط مناسب فراهم باشد جوانه می‎زند، ساقه می‎دهد، به برگ و بار می‎نشیند و سرانجام مدتش تمام می‎شود و خشک و خزان می‎گردد.

"اجل معلق"، اجلی است که ادامه حیات انسان و یا هر موجود زنده ای مشروط به آن است. اگر موجود زنده دچار خطر سقوط، مرض کشنده و یا اموری از این قبیل بشود، ادامه حیاتش غیر ممکن خواهد شد و قبل از اجل طبیعی خواهد مرد. مانند گیاه و درخت که اگر چیده نشود، آفت نبیند و شرایط برای او مساعد باشد، حیات نباتی اش ادامه خواهد داشت؛ و اگر نه به پایان نخواهد رسید. و بالاخره، هر کدام از دو اجل فرا رسید، مرگ به سراغ انسان می‎آید و او را در کام خود می‎کشد. (أینما تکونوا یدرککم الموت و لو کنتم فی بروج مشیدة ...)سوره نساء (4)، آیه 78. "هرکجا که باشید مرگ شما را در می‎یابد، هر چند در برجهای استوار باشید." و (کل نفس ذائقة الموت...)سوره آل عمران (3)، آیه 185) . "هر کس طعم مرگ را خواهد چشید." چون کسی اجلش فرا رسد، خدا مرگ او را به تأخیر نمی افکند؛سوره منافقون (63)، آیه 10) . و بنابراین همواره باید برای آن آماده بود.

با آمدن مرگ سر فصل جدیدی از زندگی انسان آغاز می‎شود؛ و اعمال و خصلت ها و اعتقاداتش هر چه پر بارتر باشد، حیات زیباتر و لذت بخشی را ادامه خواهد داد؛ و هر چه بی بار و بی توشه باشد، به ننگ و نکبت و سختی بیشتری می‎افتد و روزگار وانفسایی خواهد داشت.