ائمه (ع) از آنجا که مسؤول تبیین احکام خداوند، و حجت خدا بر مردم و راهنمای انسانها در ابعاد مختلف دینی و تربیتی هستند، لازم است که عالم به آنها باشند؛ اما نسبت به امور دیگری مثل مسائل روزمره زندگی، به خواست آنها و مصالح و موقعیت ها بستگی دارد.
شخصی از امام رضا(ع) پرسید: آیا شما علم غیب دارید؟ حضرت فرمودند: "ابوجعفر(ع) فرمودند: (گاهی) درهای علم به روی ما گشوده میشود و ما میدانیم و (گاهی) بسته میشود و نمی دانیم. خداوند اسرار (غیبی) را به جبرئیل و او به محمد(ص) و او به هر کس که خدا بخواهد میدهد."همان، ص 256، حدیث 1) .
تفاوت سیره ائمه (ع)
نگاهی هر چند کوتاه به تاریخ زندگی ائمه (ع) نشان میدهد که ائمه (ع) سیره متفاوتی داشته اند. آنچه آن بزرگواران انجام داده اند براساس تکالیف الهی بوده است. در عین حال واقعیت ها و شرایط اجتماعی را نیز مدنظر داشته اند. ائمه (ع) به تناسب شرایط اجتماعی و امکانات و با واقع نگری، به وظیفه خود که نگاهبانی از دین خدا بوده عمل کرده اند. آنان شیوه خود را برای پیشبرد اهدافشان تغییر میدادند، اما هیچ گاه اصول و جهت کلی را تغییر ندادند. هر یک از آنها در زمان خود نقش بسیار مهمی در معرفی دین خدا و ایفای رسالتش انجام داد. هیچ گاه حوادث تلخ و شیرین نتوانست کوچکترین تغییری در احوال درونی آنان ایجاد کند. برای همین است که نه تنها در زمان خود الگو و سرمشق حق طلبان و حقیقت جویان بوده اند، بلکه برای همیشه تاریخ اسوه پویندگان راه حق و حقیقت هستند. به عبارتی میتوان گفت که موضع گیری و رفتار ائمه (ع) بر اساس نیازهای زمان خود و