صفحه ۲۳۸

بوده اند و در صورت اعلام آن درصدد معارضه برمی آمدند. حال این امر مهم چه بوده که خداوند به پیامبرش اطمینان خاطر می‎دهد که از شر مردم او را محافظت خواهد کرد؟ برخی به دلیل این که آیه در سیاق آیات مربوط به اهل کتاب است، امر مهم را مربوط به آنان دانسته اند؛ اما واضح است که موقعیت یهود و نصارا در آن زمان در حدی نبوده است که پیامبر(ص) از آنان ترسی داشته باشد؛ و حتی در اوایل هجرت آن حضرت به مدینه که یهود قدرت بیشتری داشتند جای نگرانی نبود تا چه برسد به دوران تثبیت اقتدار پیامبر(ص).

این امر مهم همه دین نیز نبوده است، چه این که پیامبر(ص) در طول زمان رسالتش بخش معظم دین را ابلاغ کرده بود. از عموم کلمه "الناس" استفاده می‎شود که در بین اصحاب پیامبر(ص) علاوه بر مؤمنان، منافقان و بیماردلانی حضور داشته اند که قابل تشخیص نبوده اند. جمله (ان الله لا یهدی القوم الکافرین ) در مقام تعلیل برای (والله یعصمک من الناس ) است؛ و مراد از کفر، کفر به حکم مورد اشاره در (ما أنزل الیک ) است؛ و منظور از هدایت نشدن، موفق نشدن بدخواهان برای ایجاد شر و فتنه است که ممکن بود کسانی برای پیامبر خدا ایجاد کنند و نگذارند او رسالت و مأموریت خود را در امر یاد شده به انجام برساند.طباطبایی، محمدحسین، المیزان، ج 6، ص 51.

این آیات و آیات دیگری که در روایات بر ولایت امیرمؤمنان و ائمه (ع) تطبیق شده اند، حکایت از جایگاه امامت و ولایت امام علی (ع) و ائمه معصومین (ع) در تداوم رسالت پیامبراکرم (ص) دارد. با این حال ممکن است این پرسش مطرح شود که چرا به صراحت از اصل امامت و تداوم آن پس از پیامبر(ص) و شخص معصومین ذکری به میان نیامده است. در پاسخ این پرسش همین بس که اولا اصل امامت در قرآن مطرح شده، و ثانیا رسالت نبی که به صراحت در قرآن آمده است زمامداری دینی است و بسیاری از امور دین و تفسیر و تشریح و کیفیت تحقق آن به پیامبر

ناوبری کتاب