صفحه ۲۲۸

معصوم و خوشنام باشد، تا مردم به وی اطمینان داشته باشند. و از همه مهمتر امام باید موحد باشد و هرگز در پیشگاه غیر خدا سجده نکرده باشد. از این روست که وقتی ابراهیم (ع) این مقام را برای ذریه اش درخواست می‎کند، خداوند جواب می‎دهد: (لا ینال عهدی الظالمین )سوره بقره (2)، آیه 124) . این مقام به ظالمان نمی رسد. ابن مسعود از پیامبر(ص) نقل می‎کند که "خداوند به ابراهیم فرمود: من پیمان امامت را به آن دسته از فرزندانت که ظالم اند عطا نمی کنم. ابراهیم عرض کرد: پرورگارا! ستمکاران از فرزندان من که پیمان تو به آنان نمی رسد کیستند؟ خداوند پاسخ داد: هر کس برای بتی سجده کرده باشد، هرگز او را امام قرار نخواهم داد و شایسته نیست که امام باشد."بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 151، حدیث 13) .

4 - صبر پیشگی

مشکلاتی که برای امت پیش می‎آید، در درجه نخست مسؤولیت آن با امام است؛ و لذا امام باید شخصی صبور باشد تا بتواند در سایه آن در مقابل مشکلات و سختی ها بایستد. از طرف دیگر توانایی افراد و استعداد آنان برای یادگیری و همگام شدن با امام یکسان نیست. امام در عین این که در قله کمالات است و جلودار مردم، باید با ضعیف ترین افراد نیز همراهی کند؛ و این مهم نیز در سایه صبر و شکیبایی امام حاصل می‎شود. شاید برای همین جهت است که خداوند به پیامبر(ص) خود که مقام نبوت و پیشوایی مردم را عهده دار بوده فرموده است: (فاصبر کما صبر أولوا العزم من الرسل ).سوره احقاف (46)، آیه 35؛ "صبر پیشه کن؛ همان گونه که پیامبران اولواالعزم صبر کردند." در روایتی از امام علی (ع) نقل شده که آن حضرت با استناد به همین آیه و آیه (لقد کان لکم فی رسول الله أسوة حسنة )سوره احزاب (33)، آیه 21؛ "برای شما در پیامبر خدا الگویی نیکو است." فرمود: بر متولیان امور واجب است که صبر پیشه کنند.طبرسی، ابومنصور، الاحتجاج، ج 1، ص 587.

ناوبری کتاب