صفحه ۲۲۰

نمایی." آنچه در دوران بیست و سه ساله رسالت پیامبر(ص) انجام شد، گرفتن وحی و ابلاغ آن به مردم و تلاش برای هدایت مردم به دین اسلام بود. پیامبر(ص) بیشترین تلاش خود را برای جلب عقل و دل مردم در طول رسالتش به کار برد؛ اما حوادث پس از رحلت آن حضرت نشان داد که هنوز دین در میان مردم نهادینه نشده و تلقی کامل و درستی از همه ابعاد آن ایجاد نشده است. شاهد بر آن ارتداد جمعی از مسلمانان در قلمرو دولت اسلامی ر.ک : طبری، تاریخ الطبری، ج 2، ص 264 - 306. پس از پیامبر(ص)، و دست به دست شدن امر زمامداری و خلا استوانه علمی و دینی و پیدایش انحراف فکری و پدید آمدن جریان اسرائیلیات در عالم اسلام، و به وجود آمدن کشمکش های خونین کلامی است که به خوبی گواه است که وجود کسانی با ویژگیهای پیامبر برای تبیین حقایق دین برای مردم تا چه اندازه ضروری بوده است. کسانی که از علم موهوب الهی برخوردار بوده و از علم لدنی سیراب شده باشند، تا با چنان دانشی حقایق دین را به گوش مردم برسانند.

نقش امام پس از پیامبر، بیان دقیق دین الهی است تا حقیقت دین در میان مردم راه پیدا کند و راهی برای تفصیل احکام و رسیدن به آنچه پیامبر بیان نکرده و خداوند خواسته است وجود داشته باشد. امام صادق (ع) می‎فرماید: خداوند بندگان را به راههای هدایت آگاه کرده و نشانه هایی را برای آن قرار داده است و روشن کرده که چگونه راه را طی نمایند. آنگاه آن حضرت با استشهاد به آیات هدایت، قبول اعمال از متقین، اطاعت از خدا و رسول و أولی الامر، و وجود هشدار دهنده در میان هر امتی و... نتیجه می‎گیرد که هدایت بدون معرفت امکان ندارد، و در پایان می‎فرماید: "اقتصوا الطریق بالتماس المنار"کلینی، کافی، ج 1، ص 182، حدیث 6. "راه را به وسیله نشانه طی کنید." روشن است کسانی می‎توانند نشانه و علامت راه حق باشند که خود از هدایت الهی بهره مند و از آگاهی برخوردار بوده و به حقیقت وحی دسترسی داشته باشند.

ناوبری کتاب