صفحه ۲۰۰

یحب الصابرین )سوره آل عمران (3)، آیه 146) . "چه بسیار پیامبرانی که انسانهای الهی فراوانی همراه آنان به نبرد پرداختند و به خاطر مصایبی که در راه خدا متحمل شدند، هیچ سستی به آنها راه نیافت و ضعیف و زبون نشدند؛ و خداوند صبر پیشگان را دوست دارد."

پیامبران برای ایفای رسالت خویش اجر و پاداشی را از مردم طلب نمی کردند. (و ما أسألکم علیه من أجر).سوره شعراء (26)، آیه 109) . و پاداش زحمت خود را از خداوند بزرگ می‎خواستند.

آنان با زبانی نرم و خویی مهربان، با مخاطبان خود سخن می‎گفتند تا دلها را به سوی خود جذب کنند؛ و انجام چنین کاری در میان فرهنگ های منحط جاهلی، محیطهایی که بت پرستی و شرک و فساد تا اعماق جان مردم رسوخ کرده بود، بس سخت و طاقت فرسا بود؛ اما آنان با گامهای استوار رسالتشان را به آرامی پیش بردند و امروز بشریت بر سر سفره مادی و معنوی آنان نشسته است.

فروتنی در گفتار و عمل با مخاطبان و تفهیم دقیق معارف آسمانی به آنان، از جمله شیوه هایی است که انبیا در تبلیغ خود داشته اند. و اینها البته منحصر به رفتار با طرفدارانشان و به عبارتی مؤمنان نبود. بلکه به رغم همه ناملایمات و برخوردهای تند، خشن، بی ادبانه و سنگ پرانی مخالفان و دشمنانشان، سعی داشتند که نه تنها مقابله به مثل نکنند که همواره با احساس و منطق صحیح آنان را جذب نمایند.

مخالفان انبیا مثل همه مستبدان در مقابله با پیام الهی - انسانی آنان، از آزار دادن، کشتن، تبعید، و تهمت های فراوان استفاده می‎کردند؛ ولی آنان برای نشر دین، از هیاهو و جنجال و فشار و خشونت و تهمت استفاده نکردند.

خطمشی و سیره ای که همواره از سوی پیامبران دنبال شد، برای همه انسانها درس آموز و عبرت انگیز است؛ به خصوص برای کسانی که داعیه دار اصلاحات اجتماعی و تربیت مردمند. پیامبران پیشگامان نهضت اصلاح اجتماعی و دعوت کننده مردم به سوی تقوا و پاکدامنی و شرافت انسانی بوده اند. انبیا در انجام رسالت خویش منطق و منشی ثابت داشتند. آنان به گونه ای نظر نمی دادند و حرکت

ناوبری کتاب