صفحه ۱۷۹

جایگاه پیامبران

پیامبری ارتقای ظرفیت وجودی است، به گونه ای که شخص می‎تواند با عالم غیب و فرشتگان ارتباط برقرار کند و از آنها پیام بگیرد. کیفیت دریافت وحی از سوی پیامبر به این صورت است که ضمیر پیغمبر برای دریافت پیام خدا، به عالم غیب و ملکوت متصل می‎شود؛ و وحی در مرحله اول موجب برانگیختن قوای درونی شخص نبی می‎گردد، صفای باطن او بر اثر آن مصفاتر شده و حالتی روحانی و ملکوتی در او ایجاد می‎گردد. پیامبر در عروج روحی خود به مقامی می‎رسد که می‎تواند واسطه میان عالم غیب و شهادت باشد. منزلتی پیدا می‎کند که خداوند با او سخن می‎گوید. به عبارتی بعثت برانگیختگی درونی است که یک سوی آن به نبی مربوط است و این که او می‎تواند به چنان مقامی ارتقا یابد و از جانب خدای متعال دستورات و حقایقی را دریافت نماید، و از سوی دیگر عنایت خداوندی است که چنان شایستگی را عطا و تثبیت می‎کند.

اصول مشترک انبیا

پیامبران دعوت مشترکی داشته اند و از روشها و احکام خاص که بگذریم در هدف بر اصول واحدی تأکید داشته اند که مهم ترین آنها به شرح زیر است.

1 - دعوت به توحید

اصلی ترین پیام پیامبران دعوت به توحید و دوری از شرک و بت پرستی است. جوهره تعالیم وحی از آغاز تا پایان، توحید در تمام ابعاد آن است. سایر دعوتهای انبیا در رتبه بعدی و متفرع بر آن است. در قرآن کریم در سوره شعرا که قصه برخی از انبیا در آن ذکر شده، بدون استثنا مسأله توحید و خداشناسی در صدر دعوت پیامبران آمده و در پرتو آن مبارزه با مفاسد اخلاقی و اجتماعی دوران هر یک از آنان مورد توجه قرار گرفته است.

ناوبری کتاب