آیت‌الله منتظری

اتمام حجت

از امام کاظم (ع) طبق روایتی نقل شده که خداوند متعال برای انسان دو گونه حجت قرار داده است: حجت باطنی (عقل) و حجت ظاهری (انبیا و ائمه).کلینی، کافی، ج 1، ص 16، حدیث 12) . در آیاتی از قرآن بر حجت بودن انبیا و اتمام حجت خداوند بر بندگانش با ارسال پیامبران تصریح شده است؛ از جمله در سوره نساء پس از اشاره به وظیفه پیامبران در بشارت و انذار آمده است: (لا ن لایکون للناس علی الله حجة بعد الرسل )سوره نساء (4)، آیه 165) . "تا برای مردم در برابر خداوند پس از فرستادن انبیا حجتی نباشد." خداوند در روز قیامت با انسانها و جنیان احتجاج می‎کند که مگر فرستادگان من نیامدند و آیات مرا برای شما بازگو نکردند و شما را به روز قیامت هشدار ندادند؟سوره انعام (6)، آیه 130) . و نیز در قرآن کریم تصریح شده است که در دنیا نیز خداوند هیچ قومی را به هلاکت نرسانده است، مگر این که پیامبرانی آمده و حجت را بر آنان تمام کرده باشند.سوره قصص (28)، آیه 59؛ سوره یونس (10)، آیه 47. امام علی (ع) در خطبه اول نهج البلاغه پس از ذکر خلقت آسمانها به ضرورت وجود پیامبران و این که خداوند هیچ گاه زمین را خالی از حجت نگذاشته است، اشاره می‎کند؛برای تفصیل بیشتر به درس هایی از نهج البلاغه، ج 1، ص 447 مراجعه کنید. و همچنین علت انتخاب پیامبران را یادآوری پیمانهای فطری بین خدا و بندگانش ذکر می‎کند؛ زمانی که اکثر خلق خدا نعمت های او را به فراموشی سپرده بودند، خداوند برای آگاهی مردم پیامبرانی فرستاد. پیامبران از مردم مطالبه می‎کردند چیزی را که در فطرت آنهاست.این بیان اشاره به عالم ذر در آیه 172) اعراف دارد. "و یحتجوا علیهم بالتبلیغ"سید رضی، نهج البلاغه، خطبه 1، ص 43. "بر مردم با تبلیغ پیامها و راهنمایی اتمام حجت کنند."