آیت‌الله منتظری

نیاز به راهنمایی و هدایت

خداوند برای انسان حیاتی ادامه دار آفریده است. انسان دارای توان محدودی برای شناخت همه ابعاد سفر طولانی، و پیچ و خم های آن است. از سوی دیگر انسان با تمایلات درونی زیادی آفریده شده و همین امر او را در عین این که موجودی ممتاز ساخته، در معرض خطرات و آسیب های جدی هم قرار داده است. شناخت راه درست و داشتن الگویی مطمئن برای حرکت، از ضروریات حیات انسان است. از سوی دیگر انسان موجودی اجتماعی است و زندگی در اجتماع، و مصون ماندن از خطرات احتمالی آن نیز با راهنمایی و هدایت ممکن است. اجتماعی بودن انسان، چه از طبیعت مدنی او برخاسته باشد و چه از غریزه استخدامش، در این امر تفاوت چندانی ندارد. به هرحال حضور او در کنار سایر انسانها باعث به وجود آمدن تزاحم و برخورد منافع می‎شود؛ چون انسان میل دارد همه چیز را در جهت تأمین منافع و دور کردن زیان و ضرر، به خدمت خود درآورد. برای همین هر کسی تلاش می‎کند تا دیگران را به خدمت خود بگیرد. حاصل این تلاش گسترده، زندگی جمعی و به دنبال آن احیانا تعدی به حقوق دیگری است.

انسانها به صورت متقابل همدیگر را به تسخیر درمی آورند و هر کدام به گونه ای - با واسطه یا بی واسطه - در خدمت دیگری هستند. در صورتی که به خدمت گرفتن یکدیگر براساس همکاری و مسالمت باشد، نیازها مرتفع شده و مشکلی به وجود نمی آید و یا مشکلات در حداقل ممکن می‎شود؛ اما با توجه به این که افراد بشر از نظر استعداد و سایر شرایط متفاوتند، تفاوتها در فعالیت آنان نتایج مختلفی را بار می‎آورد. و از طرف دیگر انسانها غریزه برتری طلبی و استخدام دارند. در صورتی که با توانایی و استعداد فراوان و قبضه کردن امکانات بیشتر بخواهند همدیگر را به