آیت‌الله منتظری

که به تحقیقات و تأملات عمیق فکری می‎پردازند و ساعت های زیادی از عمر خود را صرف تحقیقات و اکتشافات علمی می‎کنند، به خاطر وجود همین احساس است. آنان به خوبی می‎دانند که پدیده ها علت دارند و از همین روی در پی کشف آن می‎باشند. اگر پیش فرض آنان این باشد که همه چیز اتفاقی و تصادفی رخ داده است، هیچ گاه به دنبال اکتشاف و نوآوری نمی روند و اصولا چنین کاری عبث و بیهوده تلقی می‎شود.

بی تردید هر چقدر پدیده ها پیچیده تر و با عظمت تر باشند، نشان از این حقیقت دارد که سازنده آن دارای قدرت و حکمت فراوانی است. از همین جهت است که بر خالق جهانی که در آن زندگی می‎کنیم و تنها بخش ناچیزی از آن را می‎شناسیم، حکیم اطلاق می‎کنیم. چه این که عالم آفرینش بسی گسترده و عظیم و منظم و پیچیده است و طبیعتا نمی تواند آفریننده ای نداشته باشد و یا آفریننده ای فاقد توانایی و حکمت و شعور داشته باشد. آنچه تا کنون دانشمندان زیست شناس و فلکی و... کشف کرده و به انسانها عرضه داشته اند، بخش بسیار ناچیزی از واقعیت های عالم است. آنان با همه تلاش گسترده ای که به عمل آورده اند، بخش کوچکی از اسرار شگفت انگیز این جهان را برملا کرده اند.

آفریننده ای که موجودات این عالم را آفریده است، به گونه ای تدبیر کرده که برای حیوانات عظیم الجثه، همان دستگاه تولیدمثل و گوارش و تنفس و قدرت انطباق با محیط و سازگار کردن خود را با آن داده که برای حشرات ریز و متوسط. حیات همه موجودات بزرگ و کوچک برای بقا به وسایلی نیازمند است و دستگاه نگهدارنده آنها به گونه ای است که همه از ساختمانی مشابه برخوردارند.

کتاب طبیعت مملو از راز است. مطالعه در آن و کشف آن رازها، هرچند همه آنها برای بشر مقدور و ممکن نباشد، افق تازه ای برای انسانها می‎گشاید. علاوه بر حیوانات و انسانها، تنوع موجودات و بی شماری آنها و جفت بودن گیاهان و درخت ها، رنگارنگی آنها و کیفیت به وجود آمدنشان، جای بسی تأمل و دقت دارد. یک نوع آب در زمین جاری می‎شود و گیاهان فراوان و درختان بی شماری را آبیاری