صفحه ۴۷

سرزمین دشمن تعلیل شده است به این که ممکن است شخص مورد حد به دشمن ملحق شود.وسائل الشیعة، باب 10 از ابواب مقدمات الحدود. از این تعلیل فهمیده می‎شود که اگر مصلحت اهمی در بین باشد باید اجرای حد را موقتا متوقف نمود.

و به طور کلی در تصویب معاهدات بین المللی چنانچه آزادی اراده طرف های معاهده و مصالح عمومی لحاظ شده باشد و در آنها تقلب یا حیله و یا در اصطلاح حقوق بین الملل یکی از عیوب رضا به کار نرفته باشد، معاهده برای اطراف آن الزام آور است و باید به مفاد آن عمل نمایند؛ و از آنجا که طرف های معاهده در التزام به آن دارای آزادی و اختیار بوده اند، التزام در برابر آن با قاعده نفی سبیل نیز منافاتی ندارد؛ زیرا قاعده نفی سبیل تنها در مواردی بر عمومات یا اطلاقات ادله لزوم وفاء به عهد و عقد تقدم داشته و مخصص یا مقید آنها می‎باشد که نفس معاهده و قرارداد یا عمل به آن، سیطره غیرمسلمان برمسلمان را به دنبال داشته باشد، و بر این اساس اگر معاهده ای توسط حکومتی غیرشرعی هم امضا یا تصویب شده و شروط فوق الذکر در آن رعایت شده باشد، باز مفاد آن الزام آور است. ولی نه به عنوان این که حکومت شرعی طرف معاهده و قرارداد بوده است، بلکه فقط به خاطر تحفظ بر مصالح عمومی برتر که در هرصورت لازم المراعات است. و در حقیقت در این فرض حکومت صالح با امضای معاهده و قرارداد حکومت غیرشرعی خودش در مرحله بقاء و استمرار، طرف معاهده و قرارداد می‎باشد.

ناوبری کتاب